Türkiye Barolar Birliği Dergisi 174. Sayı

10 Ceza Hukuku Bağlamında Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararları ve İlgili Sorunlar rak değerlendirilmelidir ki bu da maddi anlamda bu bir yasama faaliyetidir.28 İBK’lar somut bir dava veya somut bir uyuşmazlıkla ilgili değildir. Ortada bir dava bulunmamaktadır.29 Bu görüşe göre davanın olmadığı yerde yargılama faaliyetinden de söz edilemeyeceği için Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kurullarının faaliyeti neticesinde oluşan kararlar yargısal bir karar değildir.30 Nitekim yargısal bir karardan söz edebilmek için “maddi anlamda, somut hukuksal uyuşmazlığın, kural olarak dava konusu olayla sınırlı olarak sadece tarafları bağlayacak şekilde çözülmesi”, diğer bir anlatımla “soyut ve genel hukuk kurallarının tekil ve somut olaylara uygulanması” söz konusu olmalıdır.31 Bu kapsamda bu görüş içtihadı birleştirme kurullarının faaliyetinin yargısal nitelikte olmadığını ve bu kararlarda yer alan ilkelerin de teknik anlamda yargısal içtihat olarak değerlendirilemeyeceğini savunmaktadır.32 Kaldı ki Yargıtay Kanunu’nda içtihadın birleştirilmesi usulü yargısal içtihat vermekten oldukça uzak bir şekilde düzenlenmiştir. Bunun da İBK’ların yargısal nitelikte birer karar olmadığı savını güçlendirdiği savunulmaktadır.33 Doktrinde bu görüşü kabul eden başka bir görüş, bu durumun yasama yetkisinin Türk Milleti adına Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kullanılacağını ifade eden Anayasa m. 7’ye aykırı olduğunu da vurgulamaktadır.34 28 Kayhan, s. 357; Sevtap Metin, Hukuk Normunun Yorumu, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı Doktora Tezi, İstanbul, 2002, s. 183; Doktrinde bir görüş İçtihatları Birleştirme Kararlarının kanundan da üstün hale geldiğini savunmaktadır. Bkz. Yenisey/Nuhoğlu, s. 102. 29 Selman Özdemir, “İdarî İşlemin Geri Alınmasında, İçtihadı Birleştirme Kurulu Kararlarının İdarî Yargı Pratiğindeki Uygulanışına Dair Bir Değerlendirme”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Konya 2021, C.29, S.2, Y.2021, s. 1394. 30 Fahrettin Kayhan, “Özel Hukuk Uygulamasında Yargı İçtihatlarının ve İçtihadı Birleştirme Kararlarının Normatif Gücü”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Ankara 1999, C.11, S.2, s. 357; Metin, s. 183. 31 Kayhan, s. 357. 32 Kayhan, s. 357. 33 Kayhan, s. 357. 34 Kemal Gözler, Hukuka Giriş, Ekin Yayınevi, 13. Baskı, Bursa, 2016, s. 178; Kanımızca hukuk düzenine yasama faaliyeti benzeri yeni norm getiren her uygulamanın Anayasa m. 7’ye aykırı olduğu sonucunu çıkarmak hukukta yorum ve mantık hatasına sebep olmaktadır. Böylesi bir kabulle hareket edilirse kanun gibi güce sahip olan Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin çıkarılması yahut milletlerarası anlaşmaların Cumhurbaşkanı tarafından onaylanması da bu maddeye aykırı değerlendirilecektir.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1