204 Emlak Vergisi Uygulamasından Kaynaklanan Uyuşmazlıkların Yargısal Çözümünde Karşılaşılan Bazı Hukuki Sorunlar ve Çözüm Önerileri neticeler vuku bulabilmektedir. Nitekim olumlu olan, gerçek ya da gerçeğe en yakın vergi matrahının bizzat yargı organınca saptanması138 ve tahakkuk edecek verginin daha erken bir zamanda saptanması dolayısıyla gecikme faizinin daha da artmayacak olmasıdır.139 Olumsuz olan ise, tarh işlemi ya da emlak vergisine esas metrekare birim değerini tespit eden takdir komisyonu kararına karşı açılan davada ilgili işlemler konu unsuru yönünden hukuka aykırılık taşısa da davacı konumunda olan vergi yükümlüsü her daim kısmen haksız çıkmaktadır. Böyle olunca da haksız çıktığı nispette dava masraflarına katlanması zorunluluk taşımaktadır. Fakat matrahın ya da birim değerinin belli bir kısmının hukuka aykırılığı iddiası ile dava açılamayacağı için140 hukuka aykırı idari işlemin yargı yoluyla çözümünde diğer idari davalardan farklı olarak ekstra bir mali külfetle karşılaşılması mahkemeye erişim hakkı özelinde adil yargılanma hakkı yönünden eleştiriye açıktır. Hele ki dava masraflarına kıyasla yüksek olmayan matrah veya birim değeri tutarlarına karşı dava açılacağı zaman bu durum çok daha belirgin bir şekilde kendisini göstermektedir.141 Ayrıca belirtilmelidir ki, değinilen surette yargısal karar verilmesi usul ekonomisi açısından da olumlu netice doğurmaktadır. Zira vergi mahkemesi matrah veya birim değerini saptamadan davayı iptal hükmüyle sonuçlandırırsa, idare tekrar matrah ya da birim değerini tespit edecek ve bu tespit hali de tekrardan dava konusu yapılacaktır. Böylece doğru matrah veya birim değeri tutarı saptanıncaya dek yargılama süreci devam edecektir.142 138 Bahçeci, Tarhiyat, s. 144; Barış Bahçeci, “Danıştay İçtihatlarına Göre, Resen Tarhiyat İşleminde Yapılan Matrah Tayininde Gerçeğe En Yakın Halin Bulunması İlkesi”, A. Merih Öden/Levent Gönenç/Selin Esen/Ali Ersoy Kontacı/Deniz Polat/ Ali Erdem Doğanoğlu (Yay. Haz.), Prof. Dr. Erdal Onar’a Armağan C. I, Ankara Üniversitesi Yayınları No: 391, Ankara 2013. 139 Tabi son durum gecikme faizi oranının güncel enflasyon oranına göre düşüklüğü karşısında tam tersi bir netice de doğurabilir. 140 İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 7. Vergi Dava Dairesinin T. 01.12.2022, E. 2022/4183, K. 2022/2152 sayılı kararı: “Dava konusu takdir komisyonu kararı… bölünebilir bir işlem niteliğinde bulunmamaktadır.” Bkz. Danıştay VDDK, T. 24.05.2023, E. 2023/1, K. 2023/3, 22.07.2023 tarih ve 32256 sayılı Resmî Gazete. 141 Oral, s. 175-176; Numan Emre Ergin, “Danıştay’ın Emlak Vergisi ve AYM İptal Kararına İlişkin İki Kararı”, Ekonomim, 22.08.2023, https://www.ekonomim. com/, (Emlak), (E. T.: 20.06.2024). 142 Kumrulu, Yargılama, s. 100; Aksi yönde bkz. İbiş, s. 126-127; Oral, s. 173-175.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1