232 Arabuluculuk İlk Toplantısına Geçerli Mazeret Göstermeksizin Katılmamanın Yaptırımı cunun geçersiz olarak değerlendirdiği mazeretin mahkeme tarafından geçerli olduğuna karar verilmesi hâlinde, yeni bir toplantı yapılması için dosya arabulucuya gönderilmez.19 Ancak böyle bir hâlde, yargılama giderlerinden sorumlu tutulma ve lehine vekâlet ücretine hükmedilmeme yaptırımı, ilk toplantıya katılmayan taraf hakkında uygulanmaz.20 Arabulucunun geçerli olarak kabul ettiği bir mazeretin mahkemede geçersiz olduğunun ileri sürülüp sürülemeyeceğinin ayrıca değerlendirilmesi gerekir. Doktrinde haklı olarak ifade edildiği üzere,21 arabulucunun herhangi bir konuda karar verme yetkisi olmadığından, taraflardan birinin itirazı üzerine mahkeme, arabulucunun mazeretin geçerli olduğuna ilişkin değerlendirmesini inceleyebilir. Arabuluculuk faaliyeti ilk toplantının yapılamaması sebebiyle sona ermişse ve mahkeme mazereti geçerli görmemişse, Kanun’da öngörülen yaptırım uygulanmalıdır. Bununla birlikte, arabulucunun mazereti geçerli kabul etmesi ve daha sonra yapılan davete tarafların katılması ve anlaşamaması hâlinde, arabulucunun mazeretin kabulüne ilişkin değerlendirmesinin mahkemece incelenmesinin bir önemi yoktur. Zira yaptırımın uygulanması için ilk toplantıya katılmamanın yanı sıra sürecin bu sebeple sona ermesi de gerekir. Arabulucunun, gösterilen mazeretin geçerli olup olmadığına ilişkin değerlendirmesinin mahkeme tarafından re’sen incelenip incelenemeyeceği üzerinde de durulmalıdır. Doktrinde bir görüşe göre, kamu düzenine ilişkin olmadığı için mahkeme, itiraz yoksa, mazeretin geçer19 Aksi hâlde sürecin gereğinden fazla uzayacağına ve bu durumun arabuluculuktan beklenen faydanın gerçekleşmesine engel olacağına ilişkin bkz. Mutlay, s. 151-152. Düzenleme ile uyuşmazlığın arabuluculukta çözülmesi amaçlandığından böyle bir durumda mahkeme, taraflara arabuluculuğa başvurması için süre vermelidir (Betül Azaklı Arslan, Medenî Usûl Hukuku Açısından Zorunlu Arabuluculuk, Yetkin Yayınları, Ankara, 2018, s. 233). 20 Namlı, İlişki, s. 1314; “Bu uyuşmazlık mahkemeye intikal ettiğinde ilk etapta arabulucu tarafından ortaya konan durum mahkemece denetlenecek ve ileri sürülmüşse mazeretin geçerliliği konusunda nihai karar mahkeme tarafından verilecektir. Arabulucu tarafından geçersiz görülen mazeretin mahkeme tarafından geçerli görülmesi halinde uyuşmazlık yeniden arabulucuya gönderilmemeli ve mahkeme tarafından sonuçlandırılmalıdır. Ancak bu durumda on ikinci fıkrada öngörülen yaptırım uygulanmamalıdır.” (Madde gerekçesi). Gerekçe için bkz. https://www5.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem26/yil01/ss491.pdf, E.T: 15.05.2024. 21 Mutlay, s. 152-153.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1