244 Arabuluculuk İlk Toplantısına Geçerli Mazeret Göstermeksizin Katılmamanın Yaptırımı cın kısmen gerçekleşmesi ya da amacı gerçekleştirmenin mümkün görülmesi yeterlidir.71 Dava şartı arabuluculuğa ilişkin düzenlemelerin, elverişli olduğunun kabul edilmesi için amaca ulaşmayı kolaylaştırması gerekir.72 Mahkemelerin iş yükü fazla olduğundan davalar uzun sürmekte, adalete erişim güçleşmektedir.73 Bu bağlamda dava şartı arabuluculuk düzenlemelerinin mahkemeye erişim hakkını sınırlandırırken uyuşmazlığı daha hızlı ve ekonomik çözebilme amacına elverişli olduğu ifade edilmektedir.74 Arabuluculuk ilk toplantısına geçerli mazeret göstermeksizin katılmayan tarafın yargılama giderlerinden sorumlu tutulması ve lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesi yaptırımı75, tarafların arabuluculuk toplantısına katılmasını sağlama amacına hizmet etmektedir.76 Bu yaptırım belirli ölçüde olsa dahi ilk toplantıya katılmamayı düşünen tarafı caydırıcı etkiye sahiptir.77 Söz konusu yaptırıma maruz kalmak istemeyen taraf, anlaşma iradesi olmasa dahi ilk toplantıya katılmaktadır. Bu yönüyle Kanun’da öngörülen yaptırımın, tarafların ilk toplantıya katılmasını sağlama amacını gerçekleştirmesi bakımından elverişli olduğu söylenebilir. 2. Gereklilik Temel hak ve özgürlüklere getirilen sınırlamanın ölçülülüğü değerlendirilirken elverişli olduğu tespit edilince gerekli olup olmadığı da denetlenir. Gereklilik, amacın gerçekleştirilmesi için sınırlamanın 71 Metin, s. 9. 72 Bahadır, s. 157. 73 Resul Kurt, “İş Yargısında Arabuluculuk”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 135, 2018, s. 424. 74 Bahadır, s. 157; Volkan Özçelik, “Dava Şartı Olarak Arabulucuya Başvuru Zorunluluğu (Usûl Ekonomisi İlkesi ve Hak Arama Hürriyeti Bakımından Değerlendirme)”, Kesit Akademi Dergisi, S. 14, Y. 4, Haziran 2018, s. 347. 75 9. Yargı Paketi’ndeki kanun teklifi (m. 32 ve m. 35) kanunlaşırsa, bu yaptırım, yargılama giderlerinin yarısından sorumlu tutulma ve davada haklı çıkma hâlinde vekâlet ücretinin yarısına hükmedilme şeklinde uygulanacaktır. 76 Mutlay, s. 75, 147; Mustafa Göksu, Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları ve Tahkim, 5. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2023, s. 93. 77 AYM, T. 14.03.2024, E. 2023/160, K. 2024/77, RG. 18.04.2024, S. 32521.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1