246 Arabuluculuk İlk Toplantısına Geçerli Mazeret Göstermeksizin Katılmamanın Yaptırımı ulaşma ihtimâli düşüktür.87 Tarafların anlaşma niyeti hiç yoksa, ilk toplantıya katılma çoğu zaman sadece şekli bir şartın yerine getirilmesinden öteye geçemez.88 Zira tarafların istekli olmaması hâlinde görüşmelere katılma hususunda motivasyonları bulunmamaktadır.89 Ancak belirtmek gerekir ki, ihtiyari arabuluculukta olduğu gibi dava şartı arabuluculukta da tarafların anlaşma ile süreci sona erdirmeleri ihtimâl dâhilindedir.90 Arabuluculuk, yargının iş yükünün azaltılması,91 adalete erişimin sağlanması ve usûl ekonomisine katkı gibi birçok işlevi yerine getirmektedir.92 Bu bağlamda, ilk toplantıya geçerli mazeret göstermeksizin katılmayan tarafa uygulanacak yaptırım, arabuluculuk yöntemi87 David S. Winston, “Participation Standards in Mandatory Mediation Statutes: You Can Lead A Horse to Water.”, Ohio State Journal on Dispute Resolution, Vol.11, No. 1, 1996, s. 190; Richard Ingleby, “Court Sponsored Mediation: The Case Against Mandatory Participation”, The Modern Law Review, Vol, 56, 1993, s. 443; Muhammet Özekes/Murat Atalı, “7036 sayılı Yeni İş Mahkemeleri Kanunu Üzerine Eleştiri, Değerlendirme ve Öneriler”, Yeni İş Mahkemeleri Kanunu Üzerine Toplantısı, 23 Aralık 2017, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2018, s. 82, 87; Çiğdem Yazıcı Tıktık, Arabuluculukta Gizliliğin Korunması, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2013, s. 38; Özmumcu, s. 838; Sibel Özel, “Zorunlu Arabuluculuğun Adalete Erişim Hakkı Çerçevesinde İrdelenmesi”, Public and Private International Law Bulletin, Prof. Dr. Cemal Şanlı’ya Armağan, C. 40, S. 2, 2020, s. 877; Özgür Oğuz, Türk İş Hukukunda Dava Şartı Olarak Arabuluculuk, Legal Yayıncılık, İstanbul, 2019, s. 14; Kekeç, s. 70; Albayrak, s. 17, dn. 23; Mutlay, s. 72; Doğan Yenisey, s. 184; Namlı, Arabuluculuk, s. 156. 88 Mutlay, s. 73. 89 Doğan Yenisey, s. 184; Dür, s. 255. 90 Özçelik, s. 347-348. 91 Özmumcu, s. 827; Özel, s. 888; Özekes/Atalı, s. 81; Ekmekçi/Özekes/Atalı/Seven, s. 138; Yazıcı Tıktık, s. 36; Oğuz, s. 25; Bahadır, s. 72. Dava şartı arabuluculuğun iş yükünü azaltma amacını gerçekleştiremeyeceğine ilişkin bkz. Göksu, Mediation, s. 383; Karacabey, s. 474; Arabuluculuğun mahkemenin iş yükünü azalttığı her zaman söylenemez. Zira arabuluculuk sürecinde anlaşma sağlanmasına rağmen çeşitli nedenlerle tekrar mahkemeye başvurulmaktadır (Ekmekçi/Özekes/Atalı/ Seven, s. 138). Alternatif uyuşmazlık çözüm yollarının mahkemelerin iş yükünü azaltma amacından ziyade uzlaşma kültürünü yaygınlaştırma amacı taşıması gerekir (Özbek, s. 116-117; Kurt Konca, s. 59). Arabuluculuğun mahkemenin iş yükünü azaltma amacı bulunmamaktadır. Arabuluculuk toplumda benimsenirse, dava sayısı azalacağı için iş yükü de azalmış olur (Süha Tanrıver, “Dava Şartı Arabuluculuk Üzerine Bazı Düşünceler”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 147, 2020, s. 120). 92 AYM, T. 14.03.2024, E. 2023/160, K. 2024/77, RG. 18.04.2024, S. 32521.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1