250 Arabuluculuk İlk Toplantısına Geçerli Mazeret Göstermeksizin Katılmamanın Yaptırımı sının dahi böyle bir sonucu yokken ilk toplantıya katılmayan tarafın böyle bir yaptırıma maruz kalması ölçülülük ilkesine aykırıdır.107 İlk toplantıya katılmayan tarafın davada haklı çıksa dahi yargılama giderlerine mahkûm edilmesi, bir kimseyi hak ettiğinden daha azını kabul etmeye zorlamak anlamına geldiğinden hak arama özgürlüğüne aykırılık teşkil eder.108 C. Yaptırımın Arabuluculuğun İradîliği İlkesi Bakımından Değerlendirilmesi Arabuluculuk, davanın yerine ikame edilen bir kurum olmayıp, bireylerin adalete daha hızlı ve ekonomik bir şekilde ulaşmasını sağlayan alternatif uyuşmazlık çözüm yoludur.109 Arabuluculuğun hak arama özgürlüğünü engelleme veya sınırlama amacı söz konusu değildir.110 Zira arabuluculukta anlaşma sağlanamaması veya bu yolun tercih edilmemesi hâlinde mahkemede dava açılmasına engel yoktur.111 Arabuluculuk gönüllülük esasına dayanmaktadır. Arabuluculuk, prosedürden uzak bir yöntem olduğu, taraf iradesinin egemenliği esası kabul edildiği gerekçesiyle tercih sebebidir.112 Bu nedenle zorunlu arabuluculuk uygulamaları arabuluculuğun ruhuna uygun değildir.113 107 Özekes, “Anayasa Mahkemesinin HUAK m. 18/A f. 11’e İlişkin İptal Kararı Hakkında Kısa Değerlendirme”, https://www.hukukihaber.net/ anayasa-mahkemesinin-huak-m-18a-f-11e-iliskin-iptal-karari-hakkinda-kisadegerlendirme, E.T. 08.08.2024; Muhammet Özekes, “9. Yargı Paketi Hakkında Görüş ve Değerlendirme”, https://www.hukukihaber.net/9-yargi-paketihakkinda-gorus-ve-degerlendirme-muhammet-ozekes, E.T. 08.08.2024. Özekes/Atalı, s. 104; Bahadır, s. 193; Ekmekçi/Özekes/Atalı/Seven, s. 184. 108 Özekes, Yaklaşım, s. 127; Ekmekçi/Özekes/Atalı/Seven, s. 149, 184; Bahadır, s. 193. Tanrıver’e göre, ilk toplantıya katılmama yaptırımı, olağan bir yargılamada tarafları ağır bir mali külfetle karşı karşıya bıraktığından hak arama özgürlüğünü tamamen engellemese dahi güçleştirmektedir (Tanrıver, Uyuşmazlık, s. 164). 109 Tanrıver, Arabuluculuk, s. 152; Bahadır, s. 66; Özmumcu, s. 838; Özel, s. s. 871; Yazıcı Tıktık, s. 35; Mutlay, s. 72. 110 Bahadır, s. 67; Tanrıver, Arabuluculuk, s. 153; Ildır, s. 48; Kekeç, s. 74; Mutlay, s. 32. 111 Swaleh, s. 2; Tanrıver, Uyuşmazlık, s. 161; Bahadır, s. 67; Namlı, İlişki, s. 1310. 112 Ekmekçi/Özekes/Atalı/Seven, s. 150; Oğuz, s. 15. 113 Swaleh, s. 3; Ekmekçi/Özekes/Atalı/Seven, s. 142, 150; Özekes/Atalı, s. 81; Tanrıver, Düşünceler, s. 121; Özekes, Yaklaşım, s. 115; Canbolat, s. 98; Ermenek, s. 75; Özmumcu, s. 827; Oğuz, s. 139. Aksi yönde bkz. Özel, s. 873; Karacabey, s. 467, 470; Albayrak, s. 17, dn. 23; Doğan Yenisey, s. 183.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1