270 Türk Hukukunda Taşıyıcı Annelik ve Taşıyıcı Annelik Sözleşmesi b. Ticari ve Ticari Olmayan Taşıyıcı Annelik Ticari taşıyıcı annelikte, taşıyıcı anne kazanç sağlamak amacıyla çocuğu taşır ve doğurur. Bu işlem, taşıyıcı annelik sözleşmesi ile belirli bir ücret karşılığında yapılır.16 Taşıyıcı anneliğin ücret karşılığı yapılması doktrinde “kiralık annelik” veya “kiralık rahim” olarak tanımlanmaktadır.17 Burada taraflar arasında kararlaştırılan ücret, taşıyıcı annenin hamilelik sürecinde oluşacak masraflar dışında ödenen bir bedeldir.18 Dünyada bazı ülkeler ticari taşıyıcı anneliği yasaklamıştır, çünkü bu tür bir sözleşmede doğacak çocuğun bir «meta» gibi görülmesi ahlaka aykırı bulunmuş ve bu nedenle yasaklanmıştır.19 Ticari olmayan taşıyıcı annelikte ise taşıyıcı anne, gönüllü olarak ve maddi bir kazanç beklemeksizin bu görevi üstlenir. Ticari olmayan taşıyıcı annelik, fedakârlık temeline dayanır ve bu süreçte yalnızca hamilelik nedeniyle ortaya çıkan giderlerin karşılanması için maddi destek sağlanır.20 Buradaki maddi destek, hamilelikle ilgili tıbbi harcamalar, yaşanacak olası kazanç kaybı, sigorta masrafları ve yasal giderlerle sınırlıdır.21 Yani taşıyıcı anne yalnızca bu tür masraflarını karşı taraftan alır. 16 Ağaoğlu, s. 442. Savaş, s. 10. İltaş, s. 1024. Dindar, s. 16. Turgut, s. 75. Erol, s. 126. Şimşek, s. 31. Ergüneş, s. 169. Sümer, s. 3. Metin, s. 10. Tekdoğan Bahçıvancı, s. 748. Kuş /Özbek Güven, s. 127. Az /Karaman, s. 283 – 284. 17 Ungan Çalışkan, s. 491. Savaş, s. 11. Nomer, s. 570. Kırkbeşoğlu, s. 78. Şimşek, s. 31. Çam, s. 163. Ergüneş, s. 169. Hakeri, s. 83. Sümer, s. 3. 18 İltaş, s. 1025. Nomer, s. 570. Hakeri, Tıp Hukuku, s. 948. 19 Yılmaz, s. 30; Ungan Çalışkan, s. 499 – 500; “Avusturya, Kanada, Danimarka, ABD’nin bazı eyaletleri (New York, New Jersey, Mexico, Nebraska, Virginia, Oreon) bazı ülkeler ticari olmayan taşıyıcı anneliğe izin vermektedir.” Bkz: İltaş, s. 1025; İngiltere de taşıyıcı anneliğe izin verilmiş ancak taşıyıcı annenin belirli bazı masrafları haricinde para karşılığı yapılması yasaklanmıştır. Bkz. Dindar, s. 16. Nomer, s. 570. Kırkbeşoğlu, s. 71. Çam, s. 160 – 161. Kılıçoğlu Yılmaz, s. 44. Ürem, s. 98. Sümer, s. 9 -10. Kavlak/ Amanak, s. 72. Metin, s. 24 – 25. Erol, s. 120. Hakeri, Tıp Hukuku, s. 953. 20 İltaş, s. 1024. Ergüneş, s. 169. Hakeri, s. 83. Sümer, s. 3. Tekdoğan Bahçıvancı, s. 748. Keser, s. 309. Az /Karaman, s. 283. Erol, s. 121 – 122. Hakeri, Tıp Hukuku, s. 948. 21 Ağaoğlu, s. 442. İltaş, s. 1024. Dindar, s. 16. Şıpka, s. 2. Kuş /Özbek Güven, s. 127. Keser, s. 309. Erol, s. 126 – 127.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1