286 Türk Hukukunda Taşıyıcı Annelik ve Taşıyıcı Annelik Sözleşmesi Annelik”89 yöntemi uygulanmalıdır.90 Bu yöntemle, taşıyıcı anne ile çocuk arasında genetik bir bağ bulunmamalıdır. Taşıyıcı annelik sözleşmesi yapılırken, eğer taşıyıcı anne evli ise kocasının yazılı izni alınmalıdır. Sözleşmede ücret belirlenmemeli, taşıyıcı annenin fedakârlık unsuru ön planda olmalıdır.91 İstem sahibi çift, sözleşme gereği yalnızca taşıyıcı annenin hamilelik nedeniyle yaptığı masrafları ve çalışmamasından kaynaklı ücret kayıplarını karşılamalıdır.92 Bu makul masrafların dışında, sözleşmede başka bir ivaz belirlenmemelidir.93 Böyle bir sözleşmede, tarafların ahlaka ve kişilik haklarına aykırı bir amaçla hareket ettikleri söylenemez.94 Zira üreme hakkı temel bir insan hakkıdır ve biyolojik sebeplerle doğal ya da yasalarca kabul edilen yöntemlerle çocuk sahibi olamayan çiftlerin, gelişen teknolojiyle birlikte taşıyıcı annelik yöntemlerini kullanarak çocuk sahibi olmalarının engellenmesi doğru değildir. TMK’da kabul gören “Mater semper certa est” (Anne her zaman bellidir) kuralı, günümüz teknolojisiyle bir çocuğun hem biyolojik hem de genetik annesinin farklı olabilmesi durumunu açıklayamamaktadır.95 Gelişen teknoloji sayesinde artık bir çocuğun genetik annesi ile biyolojik annesinin farklı olmasına imkân tanınmaktadır.96 Ancak mevcut TMK hükümleri, bu gelişmelerin getirdiği imkanlara çözüm sunamamakta ve soybağına ilişkin karmaşık sorunlara yanıt verememektedir. Artık bir kimse, kendisiyle genetik bağı olmayan bir çocuğu dünyaya getirebilmektedir. Ancak mevcut düzenlemelere göre, genetik annesi başka bir kadın da olsa, çocuğu doğuran kadın anne kabul edilmektedir. Bu durum, çocuğun üstün menfaatini zedelemekte ve taşıyıcı anneliğe başvuran istem sahibi aile ile çocuğun soybağının kurulmasını engellemektedir.97 Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin 7. ve 8. maddelerine göre, çocuğun gerçek anne ve babasını öğrenme hakkı bulun89 Detaylı bilgi için bakınız, I-B-2-a başlığı. 90 Hakeri, Taşıyıcı Annelik E Kitap, s. 28. 91 Ergüneş, s. 175. Ürem, s. 98. Hakeri, Taşıyıcı Annelik E Kitap, s. 28. 92 Hakeri, Taşıyıcı Annelik E Kitap, s. 28; Savaş, s. 49. 93 Savaş, s. 49. 94 Kırkbeşoğlu, s. 72. 95 Dindar, s. 20. Turan, s. 1660. Çam, s. 163. Şensöz Malkoç, Boşluk, s. 5. Gönenç, Üreme Teknikleri, s. 71. 96 Şensöz Malkoç, Boşluk, s. 5. Gönenç, Üreme Teknikleri, s. 71. 97 Savaş, s. 36.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1