289 TBB Dergisi 2024 (174) Bahadır DEMİR Ayrıca, mevzuatımız taşıyıcı annelik sözleşmesinin yapılmasını yasaklasa da dünyada birçok ülke bu uygulamaya izin vermektedir. İstem sahibi çiftler, taşıyıcı anneliğin serbest olduğu bir ülkede, bu hizmeti sunan bir merkez veya klinik ile anlaşarak çocuk sahibi olabilirler. O ülkede, çocuğun istem sahibi çift ile soybağının kurulması için gerekli resmi işlemler yapılabilir.105 Sonuç olarak, istem sahibi çiftin vatandaşlık bağı bulunduğu ülkenin mevzuatları taşıyıcı anneliği yasaklasa dahi, insanların bu yöntemle çocuk sahibi olmasını engellemek mümkün olmamaktadır.106 SONUÇ Kanun koyucu, Üremeye Yardımcı Tedavi Uygulamaları ve Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezleri Hakkında Yönetmelik’te heterolog döllenmeyi yasaklamıştır. Sadece homolog üreme yöntemine izin verilmiş, üçüncü bir kişiye ait üreme hücresinin kullanılmasını içeren heterolog üreme yöntemi yasaklanmıştır. Ayrıca, kanun koyucu 2238 sayılı Organ ve Doku Alınması, Saklanması, Aşılanması ve Nakli Hakkında Kanun’da taşıyıcı anneliği doğrudan yasaklamıştır. Doktrinde ise bazı yazarlar, TBK m. 27’ye dayanarak bir kimsenin ücret ve ivaz karşılığı taşıyıcı annelik yapmasının ahlaka ve kişilik haklarına aykırı olduğunu ifade etmektedir. TMK m. 282’ye göre, çocuk ile anne arasında soybağı doğumla kurulur. Türkiye’de taşıyıcı annelik yöntemi ile bir çocuğun dünyaya gelmesi durumunda, mevcut düzenlemelere göre çocuk doğrudan taşıyıcı annenin soybağına bağlanacaktır. Çocuğun istem sahibi çift ile soybağı ilişkisinin kurulması, ancak çocuğun birlikte evlat edinilmesiyle mümkündür. Çocuk ile baba arasında soybağı ise anne ile evlilik, tanıma veya mahkeme kararıyla kurulur. Taşıyıcı annelik yöntemi ile istem sahibi baba arasında soybağının kurulması, taşıyıcı annenin bekar olup olmamasına göre değişiklik gösterir. Taşıyıcı anne bekar ise, çocuk ile istem sahibi baba arasında soybağının kurulması için tanıma yeterlidir. Ancak, taşıyıcı annenin evli olması halinde, TMK m. 258/1 hükmü gereğince doğan çocuk, taşıyıcı annenin kocasının soybağına 105 Ağaoğlu, s. 476. 106 Zeynep, s. 65; Yasan Tepetaş, s. 1255. Ağaoğlu, s. 476. Tekdoğan Bahçıvancı, s. 749. Gönenç, Üreme Teknikleri, s. 71.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1