s. 295-321 TBB Dergisi 2024 (174) MURİS MUVAZAASI DAVALARINDA 5403 SAYILI KANUN’UN UYGULANMASI SORUNU* THE PROBLEM OF THE APPLICATION OF THE LAW NUMBERED 5403 IN SIMULATION OF SUCCESSOR CASES Ayşe ARAT** Bekir AKINCI*** Özet: Tarım arazilerinin korunması, her zaman tarım üretiminin sürdürülebilirliğini sağlamak bakımından önemli bir konu olmuştur. Bununla birlikte hızlı şehirleşme, nüfus artışı gibi sosyal ve ekonomik gelişmeler, tarım arazilerinin korunmasına yönelik politikaların, daha aktif ve zorlayıcı şekilde oluşturulmasını gerekli kılmıştır. Ülkemizde konuya ilişkin çeşitli kanuni düzenlemeler yapılmıştır. Bu düzenlemelerden biri 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’dur. 5403 sayılı Kanun ile tarım arazilerinin ve özellikle mirasa konu tarım arazilerinin devri konusunda önemli düzenlemeler getirilmiş, bu tür arazilerde küçülmeye yol açabilecek işlemler Bakanlığın iznine tabi tutulurken, mirasa konu tarım arazileri bakımından Medeni Kanun’un konuya ilişkin hükümleri (TMK. m. 659-668) yürürlükten kaldırılmıştır. Tarım arazileri ülkemizde muris muvazaasına konu olan taşınmazların başında gelmektedir. Muvazaalı işlem, miras hukukunda muris muvazaası şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Nisbi muvazaanın özel bir şeklini teşkil eden muris muvazaasının unsurları, gizli işlem, görünürdeki işlem ve tarafların bu yöndeki anlaşmalarının yanı sıra mirasçılardan mal kaçırma amacıdır. Muris muvazaasına ilişkin uygulama, hukukumuzda temel olarak 01.04.1974 tarih ve 1/2 sayılı İBK ile şekillenmiştir. Genellikle taraflar bir taşınmazı konu alan bağış sözleşmesini gizlemek için görünürde satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi yapmaktadırlar. Bu durumda görünürdeki işlem gerçek * Bu makale, 11.05.2024 tarihinde Konya Barosu ve Medeni Hukukçular Derneği tarafından Konya’da düzenlenen Tarım Hukuku Sempozyumu’nda sunulan bildirinin geliştirilmesi ile hazırlanmıştır. ** Doç. Dr., Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi, [email protected], ORCID: 0000-0001-8261-4302 *** Av. Dr., [email protected], ORCID: 0000-0002-8748-3708, Makalenin Gönderim Tarihi: 08.07.2024, Kabul Tarihi: 02.09.2024
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1