299 TBB Dergisi 2024 (174) Ayşe ARAT - Bekir AKINCI 5403 sayılı Kanun’un getirdiği düzenlemeler emredici niteliktedir. Bu sebeple tarafların aksi yönde sözleşmeler yapması mümkün olmadığı gibi 5403 sayılı Kanun’un mahkemeler tarafından da re’sen göz önünde tutulması gerekir. Ancak mahkemelerin önlerine gelen ihtilaflarda, muris muvazaası iddialarının değerlendirilmesinde ve uygulanmasında bu Kanun’u göz ardı ettikleri görülmektedir. Çalışmada 5403 sayılı Kanun’un muris muvazaasında nasıl ve ne zaman dikkate alınmasının kanunun amacına uygun olacağı konusu değerlendirilmiştir. I. 5403 SAYILI KANUN VE MURIS MUVAZAASI 5403 sayılı Kanun ile miras hukukumuzdaki paylaşma serbestisi ilkesine sınırlama getirilmiştir. Mirasçılar terekedeki diğer malları diledikleri gibi paylaşabilirken, tarım arazileri için 5403 sayılı Kanun getirdiği yollardan birini tercih etmeleri gerekmektedir. Ancak uygulamada 5403 sayılı Kanun’un temel amacı olan tarım arazilerinin bölünmesini önlenme düşüncesinin muris muvazaası iddiası ile bertaraf edildiği görülmektedir. Zira muris muvazaası iddiasının mahkemece haklı görülmesi, tarım arazisinin mirasçılar adına kısmi tesciline imkân verebilmektedir. Oysa 5403 sayılı Kanun buna izin vermemektedir. Öte yandan ehil mirasçı niteliklerini taşıyan mirasçıya yapılan bir sağlararası kazandırmanın, daha sonra muris muvazaası iddiası ile bertaraf edilebilmesi mümkündür ve bu durum da 5403 sayılı Kanun’un amacına uygun görünmemektedir. Konunun incelenip, sorunun ortaya konulabilmesi öncelikle 5403 sayılı Kanun’un ana hatlarının değerlendirilmesi ve muris muvazaası ile ilgili genel bilgiler verilmesini gerektirmektedir. Zira Kanun’un amacı ve getirdiği hükümler değerlendirilmeden, mirasın paylaşılmasında ve muris muvazaası iddiasında 5403 sayılı Kanun’un nasıl uygulanması gerektiği anlaşılamayacaktır. Sorunun tespiti ve çözüm önerileri için önce 5403 sayılı Kanun’un tarım arazilerinin miras yoluyla bölünmesine ilişkin hükümleri ve muris muvazaası konusundaki Yargıtay uygulaması, ana hatlarıyla incelenmiştir. A. Tarım Arazilerinin Miras Yoluyla Bölünmesinde 5403 Sayılı Kanun’un Uygulanması Medeni Kanunumuzun tarımsal taşınmazların mirasçılara özgülenmesine yönelik hükümleri (TMK m. 659-668), 6537 sayılı Kanun’la
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1