304 Muris Muvazaası Davalarında 5403 Sayılı Kanun’un Uygulanması Sorunu sınırlandırma getirerek miras paylarını aynen değil, taşınmazın ekonomik değeri çerçevesinde para olarak almalarına izin vermektedir.20 Miras açıldıktan sonra bir yıllık21 süre içinde bu çözümlerden hiçbiri sağlanamazsa, Bakanlık 5403 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanması için mirasçılara üç ay süre vermektedir. Bu süre sonunda devir gerçekleşmezse, Bakanlık re’sen veya bildirimle terekedeki tarım arazisinin talepte bulunan ehil mirasçıya, ehil mirasçı bulunmaması durumunda en fazla teklifi veren istekli mirasçıya devrini, aksi halde üçüncü kişiye satışını sağlamak amacıyla Sulh Hukuk Mahkemesi’nde dava açabilmektedir (TKAKK m. 8/Ç). Ancak uygulamada bu davaların açılmadığı görülmektedir. Kanunda söz edilen ehil mirasçı kavramı ise yine kanunun amacına uygun olarak tarım arazisinde tarım yapılmasını sürdürebilecek veya sağlayabilecek mirasçıyı seçebilmek, devri ona yapmak suretiyle tarımda sürekliliği sağlamak için oluşturulmuştur.22 Bu çerçevede ehil mirasçıya ilişkin nitelikler, Bakanlığın çıkardığı Yönetmelikle23 belirlenmiştir. Yönetmeliğe göre ehil mirasçı, “Kişisel yetenek ve durumları göz önünde tutulmak suretiyle bu Yönetmelik hükümlerince belirlenen kriterlere uygun sulh hukuk mahkemesi tarafından belirlenen mirasçı veya mirasçıları” (Yönetmelik m. 4) ifade eder. Ehil mirasçının belirlenmesinde kullanılacak ölçütler, Yönetmeliğin 10. maddesinde belirtilmiş ve bu ölçütler göz önünde bulundurularak yapılan hesaplama ile elli puan ve üzerine çıkan mirasçılar ehil mirasçı kabul edilmiştir.24 20 Eren/Başpınar, 185; Süleyman Yılmaz, Medeni Hukuk Cilt-IV Miras Hukuku, genişletilmiş 2. Baskı, Yetkin 2024, s. 405; Yavuz/Topuz, 687. 21 Bu sürenin terekenin tamamının belirlenmesinde yeterli olamayabileceği, borçların tespiti, ölüme bağlı tasarruflara veya tenkis ilişkin davalar sebebiyle ve hatta mirasçıların aile malları ortaklığı veya limited şirket kurmak istemeleri halinde bile aşılabileceği doktrinde belirtilmektedir. Özay, 167. Yazar, komisyon tutanaklarında da aynı hususun tartışıldığını belirtmiştir. Özay, 167, dpn. 48. Kanunda sürenin uzama ihtimaline ilişkin bir düzenleme yer almamaktadır ve bunun hâkim tarafından arazinin yönetiminin tedbiren mirasçılardan birine veya üçüncü kişiye verilmek suretiyle aşılabileceği yönündeki değerlendirme için bkz. Özay, 168. 22 Eren/Başpınar, 162 23 Tarımsal Arazilerin Mülkiyetinin Devrine İlişkin Yönetmelik, RG. 31.12.2014, S. 29222. 24 Ehil mirasçıya ait kriterler Madde 10 – (1) Ehil mirasçının belirlenmesinde aşağıdaki kıstaslar dikkate alına-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1