306 Muris Muvazaası Davalarında 5403 Sayılı Kanun’un Uygulanması Sorunu daki özel hükümlerin uygulanması konusunda bazı sorunların ortaya çıktığı görülmektedir.26 Bu sorunlardan biri de tarım arazilerine yönelik muris muvazaası iddialarından kaynaklanmaktadır. Bu sebeple muris muvazaası konusunda genel bilgiler verilmesi, sorunun ortaya konulmasını kolaylaştıracaktır. B. Muris Muvazaası Borçlar Kanunumuz, bir sözleşmenin yorumlanmasında tarafların gerçek ve ortak iradelerini esas almaktadır (TBK m. 19). Ancak taraflar bazen gerçek ve ortak iradelerini gizleyerek sözleşme yapabilirler. Tarafların aslında istemedikleri bir sözleşmeyi, üçüncü kişileri aldatmak amacıyla yapmaları ile muvazaalı bir işlem ortaya çıkar. Bu durum 07.10.1952 tarih ve 8/7 sayılı YİBK’da “açıkladıkları beyanın gerçek maksatlarına uymadığını bildikleri halde, âkitlerin kastettikleri durumdan başka bir hukuki ilişkide kendilerini anlaşmış gibi gösterme hali” şeklinde ifade edilmiştir. Kararda belirtildiği üzere muvazaa, tarafların iradeleri ile beyanları arasında bilerek bir uygunsuzluk meydana getirerek yaptıkları sözleşmenin ya hiç sonuç doğurmaması ya da yaptıklarından başka bir sözleşme gibi görünmesi konusunda anlaşmalarıdır27. Muvazaa genel olarak mutlak muvazaa veya nispi muvazaa olarak karşımıza çıkmaktadır. Mutlak muvazaada taraflar aslında bir işlem yapmak istemedikleri halde üçüncü kişilere karşı öyle görünmek, onları aldatmak için görünüşte bir işlem yapmaktadırlar.28 Nispi muvazaada 26 Mustafa Dural/Turgut Öz, Türk Özel Hukuku Cilt IV, Miras Hukuku, Filiz, İstanbul 2017, N. 2107; Yılmaz, 2024, s. 406. 27 Fikret Eren, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 24. Baskı, Yetkin, Ankara 2019, N. 1088; Selahattin Sulhi Tekinay /Sermet Akman/Haluk Burcuoğlu/Atilla Altop, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Fakülteler Matbaası, İstanbul 1985, s. 408; Oğuzman, Kemal/Öz, Turgut: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Cilt-1, güncellenip genişletilmiş 18. Bası, Vedat, İstanbul 2020, N. 411 vd.; Gökhan Antalya, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. V/1, 1. Seçkin, Ankara 2019, N. 1456; Şahin Akıncı, Borçlar Hukuku Bilgisi, Genel Hükümler, genişletilmiş 12. Baskı, Sayram, Konya 2021, s. 138; Selin Sert Sütçü, Miras Bırakanın Muvazaalı Hukuki İşlemleri ve Sonuçları, 3. Baskı, Seçkin, Ankara 2023, s. 28; İsmail Atamulu, Türk Borçlar Hukukunda Muvazaa, Adalet, Ankara 2017, s. 23. 28 Eren, N. 1097; Tekinay/Akman/Burcuoğlu/Altop, s. 409; Oğuzman/Öz, C. 1, N. 412, 413; Antalya, N. 1473; Akıncı, 138; Sert Sütçü, s. 35; Süleyman Yılmaz, Mirasbırakanın Mirasçılardan Mal Kaçırmaya Yönelik İşlemleri ve Sonuçları (Muris Muvazaası), Yetkin, Ankara 2021, s. 66; Atamulu, s. 47, 48.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1