22 Ceza Hukuku Bağlamında Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararları ve İlgili Sorunlar IV. YARGITAY İÇTİHATLARI BİRLEŞTİRME HUKUK GENEL KURULUNUN BİRLEŞTİRDİĞİ İÇTİHATLAR İLE İÇTİHATLARI BİRLEŞTİRME CEZA GENEL KURULUNUN BİRLEŞTİRDİĞİ İÇTİHATLAR ARASI BAĞLAYICILIK İLİŞKİSİ Bağlayıcılık etkisindeki amaç, benzer olaylara ilişkin birbirleriyle çelişen hükümlerin ortaya çıkmasının önlenmesidir.87 Nitekim kesin hüküm niteliğinde değerlendirilebilen içtihatları birleştirme kararları kesin hükmün olumlu etkisi olan bağlayıcılık özelliği sayesinde çelişkili kararların ortaya çıkmasını önlemektedir. Ayrıca içtihatların birleştirilmesi önceki kararlardan bağımsız olup genel kurulların veya dairelerin kararlarında yer alan gerekçe ve görüşleri ile bağlı olmadan uyuşmazlığın başka bir gerekçe veya görüş ile karara bağlanması mümkündür.88 Böylece çelişkinin önüne geçilmiş olunur. Bu işlevi ile bu kararlar hukuk güvenliği ilkesine de hizmet etmektedirler.89 Hukuk düzeninde kişilerin haklarında uygulanacak hukuk kurallarını 87 Akkaş, s. 173. 88 Baytaz, s. 189. 89 İçtihatları birleştirme kararı ile hukuki güvenlik ilkesi arası ilişki için bkz. “Yargıtay, ülkede içtihat birliğini de gerçekleştirmekle görevlidir, çünkü hâkimlerin belli olaylarda uyguladıkları yasaları ve öbür hukuk kurallarını kendi kamlarına göre başka başka biçimde yorumlamaları olanağı bulunduğundan, mahkemelerin benzer olaylarda verdikleri kararlar arasında çelişmeler doğabilmekte ve bu çelişmeler Anayasa’nın 12. maddesinde tanınan yasa önünde eşitlik ilkesini zedelemekte ve bundan dolayı içtihatlar arasında birlik sağlama zorunluğu ortaya çıkmaktadır. Anayasa’nın 139. maddesi hükmü ile 12. maddesi hükmü bir arada düşünülünce, Yargıtay’ın anayasal görevleri arasında içtihat birliğini sağlama görevinin bulunduğu da açıkça görülmektedir. Yargıtay’ın, gerek alt mahkemelerin verdikleri kararları denetlemek görevini, gerekse hukuk kurallarının yorumlanmasında birliği gerçekleştirme, başka deyimle, çelişmeleri önleme görevini yapabilmesi için, verdiği kararların hiç değilse bir bölümünün mahkemeleri bağlayıcı kararlar olması gerekmektedir. Gerçekten Yargıtay kararlarının hiç değilse bir bölümüne bağlayıcı nitelik tanınmayacak olursa, Yargıtay görüşünün benimsenmesi, mahkemelerin iradesine bağlı kalacak ve Yargıtay’ın durumu, danışma yolu ile karar veren bir yer olmaktan ileri gidemiyecektir. Sosyal açıdan adaletin en önemli gereklerinden birisi, belli olaylara belli hükümlerin tek anlamda olmak üzere uygulanmasıdır. Demek ki aynı nitelikteki olaylara başka başka hükümlerin ya da aynı hükmün başka başka biçimlerde uygulanması, doğrudan doğruya adalet duygusunu İncitici ve yurttaşların Devlete karşı güvenini azaltıcı ve yerine göre temelden sarsıcı bir etki doğurmaktadır. İşte sosyal bakımdan çok ağır olan bu sakıncayı önlemek üzere Anayasa, Yargıtay’a, adlî yargı alanında hukuk uygulamalarında birliği sağlamak görevini dahi vermiştir. Özet olarak denilebilir ki, içtihadı birleştirme kararlan vermek yetkisi ve bu kararların bütün mahkemeler için bağlayıcı olmak niteliği, bir bakıma Anayasa’nın 139 ve 12. maddeleri hükümlerinin uygulanmasını sağlamaya elverişli tedbirlerdendir.” Akkaş, s. 174.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1