381 TBB Dergisi 2024 (174) Mehmet Mert ÖZYILDIRIM Define arama talebini alan mülki amir, müracaatı alır almaz başvuru dosyasını en yakın müze müdürlüğüne göndererek başvurucunun evraklarında eksik olup olmadığı ile belirtilen bölgede arama faaliyeti yapılmasında sakınca bulunup bulunmadığını tespit ettirir. Kişinin kendi mülkü içerisinde de ruhsat alarak define aramasını engelleyebilecek bir hüküm yoktur68. Ancak başkasının arazisinde define aramak isteniyorsa mülki amirlikten ruhsat talep edilirken mutlaka mülk sahibinin onayını belirten bir belgenin de sunulması lazım gelir.69 İlgili bölge müze müdürlüğü yapacağı incelemeler sonucunda, başvurucu tarafından Define Arama Yönetmeliği’ne uygun bir müracaat dilekçesi verildiği ve istenen yerde define aranmasında engel olmadığı sonucuna varırsa, hazırlayacağı olumlu raporu, bölge valilik makamına sunar. Son olarak bahsi geçen Yönetmeliğin 10. maddesi gereğince; “valilikçe yapılan değerlendirme neticesinde müracaatın uygun bulunması durumunda, müze müdürlüğünce hazırlanan ruhsat, define araması yapılacak ilin valisi tarafından imzalanır.” Bölge valisi tarafından define arama ruhsatının imzalanıp müracaat sahibine teslim edilmesiyle birlikte yapılacak kazı ve sondaj faaliyetleri hukuka uygun hale gelmektedir.70 68 Define Arama Yönetmeliği’nde yalnızca 2863 sayılı Kanun’un 6’ncı maddesinde belirtilen yerler ile sit alanları ve mezarlıklar içerisinde kazı yapılamayacağı hükmü bulunmaktadır. Başvuru dosyasını alan müze müdürlüğü, define aranacak alanın bu nitelikte olup olmadığı hususunu re’sen inceler. Bkz. DAY m. 9. 69 DAY m. 7’de ruhsat alınabilmesi için mülki amirliğe verilecek müracaat dilekçesine ek olarak define aranacak yer sahipli ise; gerçek kişilerden noterden tasdikli muvafakatname, tüzel kişilerden de yetkili organlarından alınacak onayın sunulması gerektiği ifade edilmiştir. 70 21.07.2020 tarihinde, Define Arama Yönetmeliği’nin bazı hükümleri değiştirilmiş ve define ruhsatı için aranan şartlar ağırlaştırılmıştır. Bu değişikliğe; Gümüşhane iline bağlı Dumanlı Köyü sınırları içerisinde bulunan Buzul Çağı’ndan kalma karstik bir göl içerisinde yürütülen kazı ve sondaj faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan tahribatlar sebep olmuştur. Gerçekten de Dipsiz Göl olarak adlandırılan karstik göl yüzeyinde ilgili makamlardan izin almak suretiyle define aranmış ve bu amaçla gölün suyu toprakla doldurularak kurutulmuştur. Göl alanının tahrip edilmesi sonucunda olay medyaya yansımış, ruhsatın hazırlanmasında özensiz davranan yetkililere soruşturma başlatılmış ayrıca Define Arama Yönetmeliği’nde değişikliğe gidilerek başvurucu tarafından ibraz edilmesi zorunlu müracaat belgeleri arasına Çevresel Etki Değerlendirme Raporu da eklenmiştir. Dolayısıyla yeni Yönetmelik hükümleri gereğince 21.07.2020 tarihinden itibaren define arama ruhsatı çıkarılabilmesi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan Çevresel Etki Değerlendirme Raporu alınması zorunludur. Dipsiz Göl’ün tahrip edilmesi akabinde yapılan değişiklikler kapsamında su altında define aranamayacağı hususu
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1