386 Hukuki Açıdan Define Keşfeden Kişinin Hakları alanının görüntülerinin alınması, dedektör ile arama yapılması, ses değişikliklerinin belirlenmesi, elektrik iletkenliğinin ölçülmesi, manyetik veya jeofiziksel aramalar yapılması bahsi geçen suçun oluşmasına sebep olabilir.82 Lakin izinsiz bir şekilde define bulmak saikiyle araştırma yapan kimselerin bu kapsamda cezalandırılması, arama yaptıkları yerin sit alanı ya da korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı niteliğini haiz bir bölge olmasına bağlıdır.83 Şayet arama yapılan yerin yukarıda belirtilen alanlardan olmaması halinde KTVKK hükümleri değil; Türk Ceza Kanunu’nun genel nitelikteki konut dokunulmazlığını ihlal ya da hakkı olmayan yere tecavüz suçları için belirlenen cezaları uygulama alanı bulacaktır. E. Definenin Tesadüfen Bulunması Definenin gömüldüğü ya da saklandığı yerden çıkartılması, define arama amacına yönelik bir faaliyet sonucunda olabileceği gibi tamamen tesadüfi bir biçimde de olabilir. Keza define; tarla sürülmesi, kiralanan evde kalınması veya metro ya da bir fabrika inşaatı sırasındaki temel kazısı sırasında tamamen şans eseri bulunabilir.84 Şu ihtimalde, defineyi keşfeden sıfatı, bizzat eşyayı bulan kişiye ait olup; ödül alacağını talep edebilme yetkisi de yine bu kimseye aittir. Fakat defineyi tesadüfen bulan kişi aynı zamanda definenin bulunduğu taşınır ya da taşınmazın malikiyse bir ödül alacağı doğmaz. Bu halde definenin tamamı, herhangi bir yükümlülük altında olmaksızın keşfeden sıfatını haiz malike ait olur.85 Ödül alacağı mevzusu, definenin, üçüncü bir kişi tarafından başka bir kimsenin mülkünde bulunması durumunda gündeme gelmekte82 Kanadoğlu, s. 511. 83 “Sanığın... ili,... ilçesi,... Köprüsü mevkiinde izinsiz define araştırması yaptığı, 2863 sayılı Kanun’un 74/2. maddesinde düzenlenen “izinsiz define araştırma” suçunun oluşabilmesi için, sanığın sit alanı ya da korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı niteliğini haiz yerde kazı eylemi olmaksızın, yüzeysel faaliyetler ile araştırma yapmış olması gerektiği, davaya konu ... Köprüsü mevkiinin sit alanı ya da 2863 sayılı Kanun’un 6. maddesi kapsamında olmadığının belirtildiği anlaşılmakla, sanığın atılı suçtan beraatine karar verilmesi gerektiğinin gözetilmemesi…” Y. 12. CD, T. 30.4.2015 E. 2014/17304 K. 2015/7184 (Lexpera). Öte yandan izinsiz kazı yapma suçunda kazı yapılan yerin, sit alanı ya da koruma bölgeleri dışında kaldığı gerekçesiyle beraat kararı verilemez. Bkz. Günay, s. 245. 84 Erdoğan, s. 521. 85 Feyzioğlu, s. 187.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1