Türkiye Barolar Birliği Dergisi 174. Sayı

417 TBB Dergisi 2024 (174) Utku SARUHAN ğişiklikler ile gerçekleştirilmiştir.55 Daha önceki dönemde kumar ve bahise ilişkin Bürgerliches Gesetzbuch (BGB)’nin 762 – 764/I madde hükmünden kaynaklı tartışmalar Alman hukuk doktrininde ele alınmaktaydı.56 Alman hukukunda türev işlemlerin ticaretine ilişkin hükümlere yer verilen ve 1994 yılında yürürlüğe giren Alman Menkul Kıymet Ticareti Hakkındaki Kanunu’nun (Wertpapierhandelsgesetz–WpHG) tanımlar başlıklı 2. bölümünün 3. fıkrasında türevlerin tanımına ve kategorilerine yer verilmiştir.57 Wertpapierhandelsgesetz’de Avrupa Birliği düzenlemelerine paralel olarak hem küçük yatırımcıların hem de sistematik riske karşı korunmanın sağlanması konusunda BaFin’e (Bundesanstalt für Finanzdienstleistungsaufsicht – Federal Finansal Denetim Kurumu) yetki veren hükümler sıklıkla yer almaktadır.58 Türev işlemler bazında ele alındığında, kanunda öngörülen şartlar oluştuğu takdirde emtia türevlerinin BaFin tarafından sınırlanıp yasaklanabileceği öngörülmüştür (Section 9/2, 54). Benzer şekilde finansal sisteminin güvenliği için BaFin, döviz kuruna dayanan türev araçların kullanımını da yasaklayabilir ya da pozisyon limitleri getirebilmektedir (Section 14/1, 56). 55 Friedrich E.F. Hey, “A New Era of Financial Futures Trading in Germany: Sweeping Changes in the Legal and Business Environment”, Northwestern Journal of International Law & Business, Fall 1989, 10(2), s. 281 – 308, s. 284; Müller, N. 4; Kuner, s. 94. 56 Günter Reiner, Derivative Finanzinstrumente im Recht, 1. Aufgabe, Nomos Verlagsgesellschaft mbH. 2002, s. 85 vd.; Peter Mülbert/Heinz–Dieter Assmann, Wertpapierhandelsgesetz: Kommentar, Verlag Dr. Otto Schmidt, Köln 2012, s. 1881; Müller, N. 5; Keskin, Swap, s. 212 vd. 57 Müller, N. 14 – 18; Kanun metnine ulaşmak için bkz. https://www.buzer.de/ gesetz/1262/a17877.html; Klaus–Dieter Drüen, Termingeschäft vs. Kassageschäft – Zur steuerlichen Qualifikation von Optionsscheinen, München, 2021, s. 7’den naklen. 58 BaFin, Almanya’da 2002 yılında kurulan ve finansal piyasaların işleyişini düzenlemekle ve denetlemekle görevlidir. Wertpapierhandelsgesetz (WpHG) Section 100’de “Verbotene Finanztermingeschäfte” başlığı altında, Almanya Federal Maliye Bakanlığı’nın yasal bir emir yoluyla, yatırımcının korunması için gerekli olduğu durumlarda vadeli işlem sözleşmelerini yasaklayabileceğine ya da kısıtlayabileceğine ilişkin yetki sağlanmıştır. Aynı maddede yasaklanmış bir vadeli işlem sözleşmesinin ifasına yönelik gerçekleştirilen işlemlerin geçersiz olduğuna yer verilmiştir. Aynı şekilde kıymetli evrak ve türevlerin kötüye kullanılmasını önlemek amacıyla 2010 yılında çeşitli düzenlemelere yer verilmiştir (Müller, N. 7, 84).

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1