32 Ceza Hukuku Bağlamında Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararları ve İlgili Sorunlar maktadır.139 Doktrinde, kanun yolu denetimi yapan yüksek mahkeme içtihatlarına göre fiil hukuka aykırı olarak değerlendirilmişse ve fail bu içtihatlarla ilgili bilgi sahibi değilse inceleme yükümlülüğünü yerine getirmediği ve bu kapsamda da haksızlık yanılgısının kaçınılabilir nitelikte olduğu savunulmuştur140 ancak İBK kapsamında bir değerlendirmede bulunulmamıştır. Kanaatimizce İBK’da fiilin hukuka aykırı olup olmadığı değerlendirmesinde bulunulamaz. Fiilin hukuka aykırı olduğu belirlemesinde bulunmaya sadece kanun koyucu yetkilidir. Bu nedenle failin fiili işlediği sırada fiilin hukuka aykırı olmadığına yönelik İBK’nın sonradan değişip failin aleyhine sonuç doğuracak biçimde fiili hukuka aykırı olarak değerlendirmesi hali ihtimal dışıdır. Bir İBK’ya dayalı olarak fiilin haksızlık teşkil etmediği hususunda hataya düşülmesi mümkün değildir. Nihayetinde İBK’ların zaman bakımından uygulanmasında haksızlık yanılgısı hükümlerinin işlerlik kazanamayacağı kanaatindeyiz.141 Kanun koyucu İBK’ların geçmişe yürüyüp yürümemesi hakkında bir düzenleme ihdas etmemiştir. Kanun koyucunun bu konuda sessiz kalması, doktrinde genel olarak lehe İBK’ların geçmişe yürümesi gerektiğine yönelik çoğunluktaki görüşü benimsemediği sonucuna ulaşılabilir.142 İçtihatların birleştirilmesi usulünde amaç uygulama birliğini oluşturmak143 iken lehe bile olsa bu kararların geçmişe yürümesini kabul etmek bu kurumun doğası ile bağdaşmamaktadır. Bu kapsamda kişilerin cezalandırılabilirlik alanına etki eden ve hukukun asli kaynaklarından birini oluşturan İBK’ların lehe dahi olsa geçmişe yürümeyeceğine dair kanun koyucunun örtülü iradesi ile Yargıtay uygulamasının yerinde olduğu kanaatindeyiz. Kaldı ki Yargıtay Kanunu içtihatların birleştirilmesini usulünü oldukça sıkı şartlara bağlamıştır. Kişilerin cezalandırılabilirliği ile ilgili hususlarda İBK’ların kolay bir şekilde değişmesi söz konusu değildir. İlaveten suçta ve cezada kanu139 Neslihan Göktürk, Haksızlık Yanılgısının Ceza Sorumluluğuna Etkisi, Seçkin Yayınları, Ankara, 2016, s. 164. 140 Göktürk, s. 165. 141 Aksi yönde bkz. Kangal, s. 798. 142 Özbek/Doğan/Bacaksız, Genel, s. 131. 143 Ayrıca belirtmek gerekir ki hukuka aykırılık değerlendirmesinde İçtihadı Birleştirme Kararları da dahil olmak üzere tüm pozitif kurallara aykırılık dikkate alınmaktadır. Öztürk vd., s. 419 (dn 310).
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1