426 Türev Sözleşmeler Hukuku: Yeni Bir Hukuk Dalı Olabilir mi? • Türev piyasalarda faaliyet gösteren piyasa katılımcıları ile kamu/ piyasa otoriteleri arasındaki ilişki,91 • Türev piyasalarda faaliyet gösteren piyasa katılımcıları ile aracılık ettikleri 3. kişiler arasındaki ilişki.92 91 Türev piyasalarda piyasa katılımcılarının işlem yapma lisans ve izin usulleri, aracı kurumların kuruluşu, raporlama, kayıt tutma ve bilgilendirme yükümlülükleri bu kapsamdadır. Türev borsaların sorumluluğuna ilişkin çalışmalar; Gülşah Yılmaz, Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası ile Borsanın Hukuki Sorumluluğu, Adalet Yayınları, Yıl: 2012.; Olcay Işık, “Hukuki Açıdan Borsa ve Borsa Türleri”, Yalova Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S.: 2012/1, s. 215 – 258. Türev piyasalar, finansal okuryazarlık açısından oldukça karmaşıktır ve finansal piyasalar için ve ülke ekonomisi açısından ciddi olumsuz sonuçlara yol açabilir. Kamu otoriteleri, sağlıklı ve etkin bir piyasa sistemi kurmakla mükellef aynı zamanda hem taraflar için hem de piyasanın geneli için riskleri bertaraf edecek düzenlemeler kurmak zorundadır. Türev araçların alım satımının düzenlenmesi, tüm tarafların hukuki hak ve menfaatlerinin korunması, piyasa düzeninin ve kamu yararının korunması, türev piyasasının ülke ekonomisine hizmet edecek şekilde geliştirilmesinin teşvik edilmesi, finansal risklerin önlenmesi gibi yükümlülükleri taşımaktadır. Aynı zamanda ulusal ekonominin güvenliğinin, özellikle tarımsal alandaki arz güvenliğinin sağlanması gibi konulara türev sözleşmelere ilişkin olarak kamu otoritelerin ve devletin başlıca sorumluluğundadır. Bu alanda devletin bu konudaki otoriteleri farklı hukuk alanlarında, sermaye piyasası otoritesi, merkez bankası, bakanlıklar ya da özel olarak türev piyasaları denetleme üniteleri olabilir. 92 Yatırımcıların gerçekleştirilecek işlemler konusunda bilgilendirilmesi, küçük yatırımcıların korunmasına ilişkin yükümlülükler, taraflar arasındaki ilişkiden kaynaklı karşılıklı hak ve borçlar, tüketici hukukundan kaynaklı yükümlülükler bu kapsamda incelemeye konu edinmektedir. Bu konuda literatürde önemli sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmalardan bazıları, Faruk Acar, “Sermaye Piyasası Hukukunda Aracılık Faaliyeti ve Aracılık Yüklenim Sözleşmesi”, Prof. Dr. Vecdi Aral’a Armağan, Kocaeli 2001, s. 317 – 336; Ayşe Nur Berzek, “Sermaye Piyasasında Aracılık Faaliyeti”, Prof. Dr. Reha Poroy’a Armağan, İstanbul, 1995, s. 51 – 63; Nusret Çetin /Ebru Töremiş, “Menkul Kıymet Borsalarında Alım Satıma Aracılık Faaliyeti Kapsamında Aracı Kurumlarla Yatırımcılar Arasındaki İlişkinin Hukuki Niteliği”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Ankara, 2008, C.: XII, S.: 1 – 2, s. 77 – 102; Sefa Er, “Türev Araç Alım Satımına Aracılık Sözleşmelerinde Görevli Mahkemenin Belirlenmesi”, Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi, 2023, 9(2), s. 233 – 253; Ceyhun Yaşar Halıcı, Türk Hukukunda Borsa Opsiyon Sözleşmelerinde Müşteri ile Borsa Üyesi Arası Hukuki İlişkiler, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Ana Bilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2018; Mehmet Murat İnceoğlu, Sermaye Piyasasında Aracı Kurumların Hukuki Sorumluluğu, Seçkin Yayınevi, Ocak 2004; Çağlar Manavgat, Sermaye Piyasasında Aracı Kurumlar, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Nisan 1991; Yusuf Ziyaeddin Sönmez, Aracı Kurumların Hukuki Sorumluluğu, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 1999; Ayşe Sumer, “Aracı Kurumların Meslek Kurallarına Aykırı İşlemleri
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1