Türkiye Barolar Birliği Dergisi 174. Sayı

433 TBB Dergisi 2024 (174) Utku SARUHAN da, türev sözleşmeleri bir hukuk disiplini olarak ele alan çalışmalar ABD’de ve AB’de kaleme alınmıştır106. Türk hukuk literatüründe türev sözleşmeler hukuku bağımsız bir hukuk dalı olarak değerlendirilmemekle birlikte, son yirmi yıllık süreçte bu alanda pek çok çalışma kaleme alınmıştır107. Bu açıklamalardan hareketle türev sözleşmeleri yalnızca bir borçlar hukuku, ticaret hukuku, sermaye piyasası hukuku kesişiminde yer alan bir sözleşme kategorisi olarak değerlendirmek de bu sözleşmelerin incelenmesi ve yorumlanması noktasında başarılı olmayacaktır. Nitekim bu sözleşmeler borsada işlem görebilmekte, soyut bir dayanak varlığa dayandığı takdirde sözleşmenin edimleri değişebilmekte ve türev sözleşme türleri sui generis özelliklere sahip olabilmektedir. Türev Sözleşmeler Hukuku alanındaki dünyadaki çalışmalar ele alındığında çalışmaların; • Türev sözleşmelere taraf olan kişi veya kuruluşlar ile aracı kurum ilişkileri, • Türev sözleşmelerin hukuki niteliği108, • Türev sözleşmelerin özellikleri ve bir finansal mühendislik parçası olarak türev sözleşmelerin kurgulanması, • Türev sözleşmelerin vergilendirilmesi109, 106 Campbell, s. 1; Dünyada türev araçlar hukukuna ilişkin ABD ve Avrupa’da 90’lı yıllardan itibaren bir atılım olduğu dikkat çekmektedir. Ülkemizde bu konulardaki çalışmalar 90’lı yılların sonları ile başlamıştır. Uluslararası literatürde türev sözleşmeler hukukunu bir disiplin olarak ele başvuru kitaplarından bazıları şunlardır: Gary E. Kalbaugh, Derivatives Law and Regulation, Carolina Academic Press 2021; Hudson Alastair, The Law on Financial Derivatives, Sweet and Maxwell Ltd, London, 2017; Rasiah Gengatharen, Derivatives Law and Regulation, Wolters Kluwer, 2002; Philip McBride/Thomas Lee Hazen, Derivatives Regulation, Wolters Kluwer 2004; Günter Reiner, Derivative Finanzinstrumente im Recht, 1. Aufgabe, Nomos Verlagsgesellschaft mbH. 2002. Türev sözleşmeler hukukuna ilişkin bir diğer önemli kaynak, Thomas Reuters tarafından yayımlanan Futures and Derivatives Law Report süreli yayınıdır. 107 Bkz. Kaynakça. 108 Türev sözleşmelerin kumar ve bahis teşkil edip etmediği konusu, türev sözleşmelerin ortaya çıkışından itibaren hukuki bir sorun olarak tartışılagelmiş bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. 109 Bu konuda çalışmalar için bkz. Murat Batı, “Forward Sözleşmeler Vergiden Kaçınma Aracı Mıdır?”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2016, 65(4), s.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1