459 TBB Dergisi 2024 (174) İrem YAYVAK NAMLI Yukarıda yer verilen ilgili mevzuat hükümleri uyarınca, röntgen ve radyom ile daimî olarak haftalık azami otuz beş saatten fazla çalışılması yasaklanmıştır. Yani haftalık otuz beş saatlik sınır üst sınır olup, bir kişinin radyasyon ile çalışıyor sayılması için mutlak olarak otuz beş saat çalışmasının aranması beklenmemektedir. Bu durumda bir işçinin, haftalık otuz beş saatin altında dahi olsa radyasyona maruz kalarak çalışıyor olması, söz konusu haftalık çalışma süresi sınırına tâbi olması için yeterlidir. Örneğin, haftanın altı günü günde sadece beş-altı röntgen çekiyor olması işçiyi, 3153 sayılı Kanun’un Ek m.1 düzenlemesi kapsamı dışına çıkarmadığı gibi, radyasyona maruz kalmadığı anlamına da gelmemektedir. Nitekim Kanun, haftalık azami çalışma süresini, radyasyona maruz kalma dozuna göre belirlememiştir. Önemli olan iyonlaştırıcı radyasyona doğrudan maruz kalarak çalışan kişi olmasıdır. Maruz kalınan radyasyon dozu limiti ise sadece otuz beş saatlik azami sınır içerisinde, haftalık çalışma süresinin daha az belirlenmesi için dikkate alınacak bir kriter olarak önem kazanmaktadır. 3153 sayılı Kanun’un ek 1. maddesinin iptali talebiyle Anayasa Mahkemesi’ne yapılan başvuruda, Anayasa Mahkemesi iptal talebini reddederken, “…Yönetmelikte belirlenen radyasyon dozu limitlerinin haftalık 35 saatten daha kısa bir çalışma süresinde aşılması durumunda bu personelin çalışma süresinin Yasada belirlenen 35 saatten daha az olabileceği anlaşılmaktadır. Bu nedenle dava konusu kuralın, radyasyonla teşhis ve tedavi merkezlerinde çalışan personelin maddi ve manevi varlıklarının gelişmesini engelleyen, çalışanların dinlenme haklarını ihlal ederek sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama haklarını sınırlayan bir niteliği bulunmamaktadır…” ifadesine yer vererek, radyasyon doz limitinin daha kısa çalışma süresi belirlenmesindeki etkisini gerekçe göstermiştir.28 Sonuç olarak sadece “iyonlaştırıcı” radyasyonla teşhis, tedavi ve araştırmanın yapıldığı yerlerde, bu iş veya işlemlerde çalışan işçiler ile sınırlı olmak üzere, İş Kanunu m.63’de öngörülen haftalık azami çalışma süresinden farklı çalışma süresi düzenlenmiştir. Bu işçiler için haftalık azami çalışma süresi otuz beş saat olarak uygulanır. Bu işçilerin, kanundaki azami haftalık çalışma süresi aşılmamak, kaydıyla vardiya veya nöbet usulü çalışmaları da mümkündür. Yine kanundaki azami haftalık çalışma süresi saklı kalmak kaydıyla, radyoaktif ve 28 AYM, E. 2010/29, K. 2010/90, T. 16.7.2010, RG. T. 04.12.2010, RG. S. 27775.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1