Türkiye Barolar Birliği Dergisi 174. Sayı

61 TBB Dergisi 2024 (174) İbrahim H. SEYDİOĞULLARI 2013/38, Karar: 2014/58 sayısıyla, hükmün Anayasa’ya aykırı olmadığına karar vermiştir. Oybirliğiyle alınan kararda, suçun kanıtlanması yükümlülüğünün genel manada iddia makamında kaldığı sürece ve ispat yükünü sanığa devreden kuralların veya fiili varsayımların olduğu durumlarda, ispat yükünün yer değiştirmesinin masumiyet karinesine aykırı olmayacağı ifade edilmiştir. Aynı kararda, ispat yükünün tersine çevrilmesinin AİHS’e aykırılık teşkil etmediğine ilişkin AİHM kararlarının varlığına işaret edilmiş ve “(…) suç isnadını içeren tutanağın aksinin sanık tarafından yargılama sırasında her türlü delille ispat edilebilmesinin mümkün olması, hâkimin de bu yönde ileri sürülen iddiaları inceleyip kararını buna göre vermesi, bir başka ifadeyle suç tutanağının kişiyi yargılama yapmaksızın otomatik olarak suçlu haline getirmediği dikkate alındığında. İtiraz konusu kuralın, adil yargılanma hakkına ve bu hak kapsamında yer alan masumiyet ilkesine aykırı bir yönü bulunmamaktadır” denmiştir. Tanzim edilen tutanak kapsamında ve somut olayın ispatında şüphe varsa, bundan sanığın yararlanacak olması da açıktır. Halen yürürlüğünü koruyan düzenlemeler bakımından, 3628 sayılı Kanun hükümleri dışındakilerin kara para aklama ile ilgisi düşünülemese de kanun koyucunun bazı suçlarda ispat yükünü tersine çevirdiği veya genişletilmiş müsadereye ilişkin kurallar getirdiği görülmektedir. Bunlar bizce, devlet aklının ve toplumsal faydanın ön planda tutulduğu, kamu güvenliği dikkate alınarak yapılmış olan ve gerekli düzenlemelerdir.67 Uyuşturucu ticareti kaynaklı kara paranın aklanması suçu iddiasıyla yürütülen kovuşturmalarda ispat yükünün tersine çevrilmesi ve genişletilmiş müsadere hükümlerinin Türk ceza hukukuna entegresi yönünde bazı girişim ve önerilerin varlığı da bilinmektedir. 4208 sayılı Kanun’un TBMM’ye sunulan Tasarı metninin 29 uncu maddesinde failin kara paranın suçtan elde edildiğini “bilmesi gerektiği” ifade edilerek, tersine ispat yükümlülüğü getirilmeye çalışılmıştır. Ancak bu ifade İçişleri Komisyonu’nda metinden çıkarılmıştır.68 67 Olgun Değirmenci, Mukayeseli Hukukta ve Türk Hukukunda Suçtan Kaynaklanan Malvarlığı Değerlerini Aklama Suçu (Kara Para Aklama Suçu) Turhan Kitabevi, Ankara 2007, s. 500. 68 Cengiz Erdinç, “Dilan Polatlar Nasıl Kurtuluyor? 1996’da Yasadan Son Anda Çıkarılan İki Kelime”, 2023, https://kisadalga.net/yazar/milyar-dolarlik-iki-

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1