Türkiye Barolar Birliği Dergisi 175.Sayı

98 Türk Anayasa Yargısında Sözün Bittiği Yer: Karar Verilmesine Yer Olmadığı (KVYO) Kararı iptal edilmiş kurallar hakkında KVYO kararı verilmesinin önemli bir sonuç doğurmayacağı ve hatta usul ekonomisi bakımından bunun gerekli olduğu öne sürülebilir. Ancak iptal nedeniyle ortaya çıkan KVYO kararları açısından geçerli olan bu argüman, halihazırda anayasaya uygunluk denetiminden geçmemiş başvuru konusu kuralların doğrudan yahut değiştirilerek yürürlükten kaldırılması halinde ortaya çıkan KVYO kararları açısından geçerli değildir. Nitekim bu konuda uygulamada sorun yaratan asıl hususların, aşağıda ayrıca incelenecek olan KVYO karar türü bakımından ortaya çıktığı gözlemlenmektedir. B. “Normun Sonradan İlga Edildiği Gerekçesiyle Ortaya Çıkan KVYO” Kararları İlga gerekçesiyle ortaya çıkan KVYO kararını; Anayasa’ya aykırılığı iddia edilen bir kuralın, iptal veya itiraz başvurusu yapıldıktan sonra doğrudan veya değiştirilerek yürürlükten kaldırılması halinde, iptal davasında her durumda, itiraz yolunda ise davada uygulanacak kural niteliğini de kaybettiği takdirde ortaya çıkan karar türü olarak tanımlamak mümkündür. Yukarıda da belirtildiği üzere, iptal davasında bir kuralın başvuru konusu olabilmesi için yürürlükte olması gerekmese de davanın sonuçlanabilmesi için açık veya örtülü olarak yürürlükten kalkmamış olması şarttır. Dolayısıyla iptal davası sonuçlanmadan önce başvuru konusu kuralın doğrudan yahut değiştirilerek yürürlükten kaldırılması, iptal davasının konusuz kalmasının temel sebeplerinden bir diğerini oluşturmaktadır.43 Gerçekten bu gibi durumlarda Mahkeme, doğrudan veya değiştirilerek yürürlükten kaldırılmış dava konusu kurallar hakkında “konusu kalmayan” iptal istemi oldukları gerekçesiyle KVYO kararı vermektedir.44 İptal davasında bu gibi durumlarda istikrarlı bir şekilde görünür olan “ilga gerekçesiyle ortaya çıkan KVYO” karar türü, anayasaya ay43 Ülgen, op. cit., s. 127. 44 Bkz.: E.1963/77, K.1963/144, 19/06/1963; E.1986/17, K.1987/11, 22/05/1987; E.2022/34, K.2024/16, 23/01/2024, § 22-25. İptal davası açılmadan önce yürürlükten kalkmış kurallar hakkında başvurunun reddine karar verilmesi açısından ayrıca bkz.: E.1963/106, K.1963/270, 11/11/1963; E.2011/150, K.2013/30, 14/02/2013.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1