Türkiye Barolar Birliği Dergisi 175.Sayı

99 TBB Dergisi 2024 (175) Ender TÜRK kırılık iddiası itiraz başvurusu kapsamında yapıldığında ise başvuru konusu işlemin davada uygulanacak kural olup olmamasına göre farklı sonuçlara uğrayabilmektedir. Nitekim çeşitli Anayasa Mahkemesi üyelerinin de dikkat çektiği üzere, “Anayasa Mahkemesinin yerleşmiş uygulamalarına göre, itiraz başvurularında iptali istenilen Kural’ın sonradan değiştirilmiş olması, Anayasa’ya uygunluk denetimini etkilemez. Mahkeme elindeki davayı olay tarihinde yürürlükte bulunan Yasa’ya göre çözeceğinden kişilerin hak kaybına uğramamaları bakımından söz konusu Yasa’nın olaya uygulanacak kurallarının Anayasal denetiminin yapılmasındaki hukuki yarar açıktır”.45 Gerçekten itiraz başvurusuna konu bir kural, doğrudan yahut değiştirilerek yürürlükten kaldırılmış olsa bile, davada uygulanacak kural olma niteliğini sürdürüyor olabileceğinden bu denetimin sürdürülmesinde hukuki yarar bulunduğu tartışmasızdır.46 Sonuçta bu gerekçeleri de gözeten Anayasa Mahkemesi, itiraz başvurusu sonrasında yürürlükten kaldırılan veya değiştirilen hükümler “davada uygulanacak kural” olma niteliklerini kaybettikleri takdirde KVYO kararına varabilmektedir.47 Aksi halde, yani başvuru konusu hükümler davada uygulanacak kural olma niteliklerini kaybetmedikleri veya yapılan değişikliklerin bunu etkilemediği takdirde ise esasın incelenmesine devam edilmekte ve KVYO kararı verilmesine gerek kalmamaktadır.48 Öyle ki, iptal davası açısından konusu kalmayan kurallar hakkında KVYO kararı verilmesi gerekse bile, itiraz yolunda inceleme sürdürülüp iptal kararına dahi varılması mümkün kabul edilmektedir.49 45 Bkz.: E.2002/54, K.2008/43, 17/01/2008 (Fulya Kantarcıoğlu Karşı Oyu); E.2004/53, K.2008/61, 21/02/2008 (Zehra Ayla Perktaş Karşı Oyu); E.2011/130, K.2012/146, 11/10/2012, (Zehra Ayla Perktaş Karşı Oyu). 46 Gözler, op. cit., s. 1076; Ergun Özbudun, Türk Anayasa Hukuku, Ankara: Yetkin, 2019, s. 403. 47 Örneğin bkz.: E.2001/259, K.2002/18, 15/01/2002; E.2001/227, K.2004/10, 10/02/2004; E.2003/3, K.2005/87, 23/11/2005; E.2004/73, K.2008/100, 02/05/2008; E.2010/63, K.2011/162, 08/12/2011; E.2018/160, K.2019/23, 10/04/2019, § 8. Bununla birlikte, AYM’nin benzer durumlarda başvuran mahkemenin yetkisizliği nedeniyle başvurunun reddine karar verdiği örnekler de yok değildir. Bu konuda ayrıca bkz.: E.2002/123, K.2005/86, 23/11/2005’den bu yönde aktaran için bkz.: Ülgen, op. cit., s. 263, dn. 1127. 48 Bu yönde bkz.: E.2018/6, K.2021/60, 22/09/2021, § 4; E.2021/69, K.2022/50, 21/04/2022, § 8-9. 49 Bu yönde bkz.: E.2014/86, K.2015/109, 25/11/2015, § 99-106.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1