Türkiye Barolar Birliği Dergisi 175.Sayı

120 Türk Anayasa Yargısında Sözün Bittiği Yer: Karar Verilmesine Yer Olmadığı (KVYO) Kararı 27 �lga gerekçes�yle ortaya çkan KVYO kararlarnn b�r öznes� olab�leceğ� dönem�n 2002 yl ve sonrasna tekabül ett�ğ�ne yukarda değ�n�lm�şt�r. Gerçekten her �k� anayasal döneme �l�şk�n objekt�f ver�ler göz önüne alndğnda, sonradan �lga gerekçes�yle ortaya çkan KVYO kararlarnn söz konusu kararn türler� arasnda �st�krarl b�r şek�lde ağrlk kazandğ başka b�r zaman aralğ göze çarpmamaktadr. İlg�l� ver�ler�n yllara göre şemat�ze ed�lm�ş hal�, tüm bu tabloyu gözler önüne sermekted�r: İlga gerekçes�yle ortaya çkan KVYO kararlarnn özell�kle 2002 ve sonras yllarda ağrlk kazanmas, doğal olarak bu dönem�n kural koyucu organlarn da yukarda değ�n�len sorunsaln olağan şüphel�s� hal�ne get�rmekted�r. Ancak yalnzca bu ver�lere dayanarak �lg�l� organlarn kötü n�yetl� b�r yaklaşmla başvuru konusu �şlemler� anayasallk denet�m�nden kaçrdklarna �rt�bat olanlar har�ç olmak üzere, en az b�r dönem köy veya mahalle muhtarlğ ya da beled�ye başkanlğ yapmş bulunanlar,” 107 Benzer yönde b�r görüş �ç�n ayrca bkz.: Ülgen, op. c�t., s. 131. 0 20 40 60 80 100 1962 1964 1966 1968 1970 1972 1974 1976 1978 1980 1982 1984 1986 1988 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 2014 2016 2018 2020 2022 2024 Türk Anayasa Yargsnda KVYO Türleri ve Dağlm İPTAL KVYO İLGA KVYO DİĞER KVYO İlga gerekçesiyle ortaya çıkan KVYO kararlarının özellikle 2002 ve sonrası yıllarda ağırlık kazanması, doğal olarak bu dönemin kural koyucu organlarını da yukarıda değinilen sorunsalın olağan şüphelisi haline getirmektedir. Ancak yalnızca bu verilere dayanarak ilgili organların kötü niyetli bir yaklaşımla başvuru konusu işlemleri anayasallık denetiminden kaçırdıklarına ilişkin kesin bir sonuca ulaşmak mümkün değildir. Bunun yerine şu tespit yapılabilir: Kural koyucular bakımından söz konusu dönemin istikrarlı bir AKP iktidarıyla tescillenmesi, anayasa yargısına bu şekilde yansımamıştır. Aksine, anayasa yargısına yansıdığı şekliyle bu dönem en istikrarsız ve dolayısıyla bu kapsamdaki en denetimsiz dönem niteliğindedir. Bu dönemin kural koyucu organları bakımından ise yasama ve yürütmenin aynı oranda istikrarsız hareket ettiğini öne sürmek zordur. İptal davalarında ilga gerekçesiyle ortaya çıkan KVYO kararları incelendiğinde, yürütme organının (Bakanlar Kurulu/Cumhurbaşkanı) yasama organına (TBMM) oranla daha istikrarsız hareket ettiği ve çok kısa zaman aralıklarıyla başvuru konusu KHK ve CBK işlemlerini doğrudan veya değiştirerek yürürlükten kaldırabildiği tespit edilmiştir.108 Şüphesiz bu durumun ortaya çıkmasında, her iki yürütme işleminin 108 Nitekim özellikle 2012 ve 2023 yıllarında ilga gerekçesiyle ortaya çıkan KVYO kararlarının önceki yıllara göre artış göstermesinde, başvuru konusu hükümlerin KHK ve CBK niteliğinde olması ile başvuru sonrasında yürütme organının kısa zaman aralıkları içinde bunlar hakkında doğrudan yahut değiştirerek ilgasının önemli bir payı bulunmaktadır. Bu kapsamda örneğin bkz.: E.2011/85, K.2012/109, 18/07/2012; E.2011/126, K.2012/110, 18/07/2012; E.2011/147, K.2012/152, 11/10/2012; E.2011/106, K.2012/192, 29/11/2012; E.2018/128, K.2023/159, 28/09/2023; E.2018/120, K.2023/171, 11/10/2023; E.2018/118, K.2023/180, 26/10/2023.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1