Türkiye Barolar Birliği Dergisi 175.Sayı

121 TBB Dergisi 2024 (175) Ender TÜRK de kanunlara nazaran daha hızlı bir şekilde düzenlenme imkânına sahip olmasının payı büyüktür. Ancak başvuru konusu işlem ile bu işlemi değiştiren düzenleme arasındaki tarihi aralığı genişlediğinde bile, birçok kez aynı oranda karar verme süresinin de genişlediği ve dolayısıyla sonucun değişmediği gözlemlenmiştir. Bu kapsamda dikkat çeken tesadüfler zinciri, kural koyucu organlar yanında denetim organına da odaklanmakta fayda olduğunu göstermektedir. Sorunun ikinci kaynağı bakımından Anayasa Mahkemesi’nin rolüne odaklanıldığında ise bu dönemde iptal davaları kapsamında ilga gerekçesiyle ortaya çıkan KVYO kararlarının verildiği tarih ile başvuru konusu işlemlerin ilk inceleme tarihleri arasındaki zaman aralığının önemli bir veri olarak kabul edilebileceği öngörülmüştür. Nitekim başvuru konusu işlemin ilk inceleme tarihi ile bu işlemin iptal istemi hakkında KVYO kararına varıldığı tarih aralığı genişledikçe, kural koyucu organların da başvuru konusu işlemlere yönelik yeni düzenlemeler yapma olanaklarının artacağı açıktır. Anayasa Mahkemesi’nin ise bu kapsamda özellikle yürütme işlemlerinden bazı CBK ve KHK’ların denetiminde oldukça geç hüküm tesis ettiği tespit edilmiştir.109 Mahkeme’nin istikrarlı bir şekilde bazı KHK ve CBK işlemlerinin denetiminde hüküm tesis etmekte gecikmesi, halihazırda kanunlara göre daha hızlı şekillerde değiştirilebilen bu işlemlerin zamanında denetlenebilmesi ihtimalini de çoğu kez ortadan kaldırmış ve böylelikle anayasallık denetiminden beklenen faydanın gerçekleşmesine engel oluşturmuştur. 109 Gerçekten özellikle 2022 ve 2023 yıllarında, KHK ve CBK hükümlerinin denetimi kapsamında ilga gerekçesiyle ortaya çıkan KVYO kararlarının verildiği tarih ile bunların ilk inceleme tarihleri arasındaki zaman aralığının olağandan daha yüksek olduğu dikkat çekicidir. Örneğin CBK hükümlerinin denetimi açısından bu yönde bkz.: E.2019/22, K.2022/106, 28/09/2022 (1294 gün); E.2018/123, K.2022/138, 09/11/2022 (1484 gün); E.2019/17, K.2022/145, 30/11/2022 (1386 gün); E.2019/38, K.2022/148, 30/11/2022 (1393 gün); E.2018/149, K.2022/163, 29/12/2022 (1485 gün); E.2018/128, K.2023/159, 28/09/2023 (1768 gün); E.2018/120, K.2023/171, 11/10/2023 (1772 gün); E.2018/118, K.2023/180, 26/10/2023 (1768 gün). 703 sayılı KHK bakımından bu yönde ayrıca bkz.: E.2018/117, K.2023/212, 07/12/2023 (1930 gün). 703 sayılı KHK’nın denetlendiği E.2021/125, K.2023/213, 07/12/2023 künyeli Karar’da ise ilk inceleme tarihine yer verilmediğinden bu kapsamda bir hesaplama yapılamamıştır. Böylesine önemli bir kararda ilk inceleme ve tarihine ilişkin hiçbir bilgiye yer verilmemesi, kuşkusuz kabul edilemez bir eksiklik ve özensizlik niteliğindedir.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1