123 TBB Dergisi 2024 (175) Ender TÜRK cesinde denetim yasağı öngörülmüş norm etkisine maruz kalabilecektir. Anayasa yargısının amacı ve işleviyle bağdaşması mümkün olmayan böylesi bir sonuç ile karşılaşılmaması için en azından bu durumlarda yargısal denetimi güçlendiren içtihat değişikliklerine ihtiyaç olduğu tartışmasızdır.112 Anayasa Mahkemesi’nin böylesi durumlarda yetki alanını koruyabilmesi içinse öncelikle ilga gerekçesiyle ortaya çıkan KVYO kararlarında benimsediği katı yaklaşımdan uzaklaşması gerekmektedir. Mahkeme, itiraz başvurularında “davada uygulanacak kural” içtihadı sayesinde katı yaklaşımını nispeten esnetebilmektedir.113 Ancak iptal davalarında böylesi bir imkân da bulunmamaktadır. Üstelik iptal davalarında başvuru konusu normda yapılan herhangi bir değişiklik, normun anlamını ve kapsamını esasen etkilemese bile istemin konusuz kalmasına sebep olabilmektedir.114 Nitekim hemen yukarıda değinilen kararda, dava konusu kanun hükmü aslında ne doğrudan ne de değiştirilerek yürürlükten kaldırılmış; ilgili fıkraya yalnızca “‘Türk Silahlı Kuvvetlerine’ ibaresinden sonra gelmek üzere ‘veya Sahil Güvenlik Komutanlığına’ ibaresi” eklenerek davanın konusuz kalması sağlanmıştır.115 Başka bir deyişle, başvuru konusu normda yapılan herhangi bir değişiklik bile davanın konusuz kalmasına sebep olarak kabul edilmiştir. Anayasa Mahkemesi bu gibi durumlarda “yapılan…değişiklik anayasallık denetimini etkileyecek nitelikte olduğundan kuralın değiştirilen ibareleri dışında kalan bölümüne ilişkin olarak bağımsız bir anayasal denetim yapılmasına imkân bulunmamaktadır” gerekçesiyle konusu kalmayan hükme ilişkin iptal talebi hakkında KVYO kararına varabilmektedir.116 Öyle ki, bu içtihat doğrudan değişiklik konusu olmayıp atıfta bulunulan hükümlerdeki değişikliklerden kaynaklanan KVYO kararlarında dahi sürdürülebilmektedir.117 112 OHAL KHK hükümleri bakımından aynı yönde bkz.: Ibid, Osman Alifeyyaz Paksüt Karşı Oyu, §§ 10 vd. 113 Bkz.: Supra, III. B. 114 Bu yönde bkz.: E.2004/10, K.2009/68, 02/06/2009 ve E.2016/150, K.2017/179, 28/12/2017, § 7 (Osman Alifeyyaz Paksüt Karşı Oyları). 115 Bkz.: E.2016/150, K.2017/179, 28/12/2017, §§ 74-76. 116 Örneğin bkz.: E.2018/120, K.2023/171, 11/10/2023, §§ 79-80; E.2018/118, K.2023/180, 26/10/2023, § 342; E.2018/96, K.2023/222, 27/12/2023, §§ 17, 19, 45. Benzer yönde ayrıca bkz.: E.2018/104, K.2020/39, 16/07/2020, §§ 30-31. 117 Örneğin bkz.: E.2020/56, K.2023/108, 01/06/2023, §§ 122-124.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1