Türkiye Barolar Birliği Dergisi 175.Sayı

140 12-15 Yaş Arası Suça Sürüklenen Çocukların Kusur Yeteneğinin Tespitinde Yaşanan Sorunlar yaş veya yaş küçüklüğüne ilişkin ibareler kullanılmaktadır.33 Kanaatimiz Türk Ceza Kanunu’nda çocuk tanımı yapıldığından tekrara düşmemek adına Ceza Muhakemesi Kanunu’nda kanun koyucu tarafından çocuk tanımına yer verilmemiştir. Çocuk kavramının kullanıldığı kısımlar suça sürüklenen çocuklardan ziyade, çoğunlukla mağdur çocuklardan bahsedilmek amacıyla kullanılmıştır.34 Ancak bize göre kanunun sistematiğine uygun olacak şekilde çocuk kavramı bazı maddelerde suça sürüklenen çocuğu, bazı maddelerde ise mağdur çocuğu kastederek kullanılmıştır. Bu yüzden bu kavramların herhangi birinin çoğunlukla kullanıldığı şeklinde bir düşünce pek doğru olmayacaktır. Örnek olarak, CMK 102., 110/A. ve 150. maddeleri amaçları gereği suça sürüklenen çocuklardan bahsetmiş, CMK 236. ve 239. maddeleri ise mağdur çocukları kastetmiştir. 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (ÇKK) 3. maddesinde çocuk kavramını tanımlamıştır. Bu tanıma göre çocuk: “daha erken yaşta reşit olsa bile, on sekiz yaşını doldurmamış kişi” olarak tanımlanmıştır. Çocuk tanımının devamında ÇKK’da iki ayrı çocuk bahsi geçmektedir. İlki korunmaya ihtiyacı olan çocuk, ikincisi ise suça sürüklenen çocuktur.35 Kanunun böyle bir ayrım yapmasının sebebi çocukların işlenen bir suçta fiili işleyen kişi pozisyonunda olabileceği gibi suçun mağduru konumunda da olabileceğindendir. Bu şekilde ayrım yapılması ceza yargılaması açısında müspet bir durumdur. Kanuna göre korunma ihtiyacı olan çocuk: bedensel, zihinsel, ahlaki, sosyal ve duygusal gelişimi ile kişisel güvenliği tehlikede olan, ihmal veya istismar edilen ya da suç mağduru çocukları tanımlanmak için kullanılmaktadır. Suça sürüklenen çocuk kavramı, kanunlarda suç olarak tanımlanan bir fiili işlediği iddiası ile hakkında soruşturma veya kovuşturma yapılan ya da işlediği fiilden dolayı hakkında güvenlik tedbirine karar verilen çocuklar için kullanılmıştır.36 Çocuk Koruma Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usûl Ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin tanımlar başlıklı 4. maddesi de ÇKK ile aynı şekilde tanımlamalarda bulunmuştur. 33 Berrin Akbulut, “Ceza Mevzuatında Çocuk ve Çocukların Yakalanması, Gözaltına Alınması”, MÜHFHA Dergisi, C.19 S.2, Nur Centel’e Armağan, 2013, s. 559. 34 Dönmez, s. 53. 35 Akbulut, s. 571. 36 Dönmez, s. 54.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1