141 TBB Dergisi 2024 (175) Kemal SARUHAN - Yunus SARUHAN Çocuk kavramının tanımı konusunda uluslararası mevzuat ile ulusal mevzuatımızı karşılaştıracak olursak ulusal mevzuatımız çocukları daha geniş bir şekilde korumayı amaçlamaktadır. Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme 1. maddesinde çocuğun “kanuna göre daha erken reşit olma durumu hariç” ifadesini kullanarak kişi on sekiz yaşından önce reşit olması halinde çocuk kavramının dışına çıkarılabilmesine imkân vermektedir. Ancak Çocuk Koruma Kanunu bir kimse daha erken yaşta reşit olması halinde dahi on sekiz yaşını doldurmamış ise çocuk olarak kalmaya devam edeceğini belirtmektedir. Bu durumun neticesi olarak ulusal mevzuattaki hükümler çerçevesinde şartları sağlayan bir kimse reşit olsa bile on sekiz yaşını doldurmadığı sürece ceza hukuku anlamında çocuk sayılacaktır. III. KUSUR YETENEĞİNİN BELİRLENMESİNDE YAŞ KÜÇÜKLÜĞÜ Bireyin algılama ve isteme yeteneği, fiziki gelişme ve zaman içerisinde toplumun değer yargılarını öğrenmesi ile gelişmektedir. Ayrıca bu gelişmelerle beraber birey zamanla hukuk kavramını öğrenmekte ve davranışlarını buna göre şekillendirme yeteneği güçlenmektedir.37 Bu sebeple yaşı küçük olanlar, olaylar ve durumlar karşısında nasıl davranmaları gerektiğini bir yetişkin kadar bilememektedirler. Yaşı küçüklerin fiziksel ve zihinsel şartları dikkate alındığında bir yetişkin gibi cezalandırılmaları da ceza adaletine uygun düşmeyecektir.38 39 Tarihte yaş küçüklüğü sebebiyle çocukların cezai sorumluğunun bulunmaması kimi hukuk sitemlerinde yaşa dayalı olarak, kimi hukuk sistemlerinde ise ergenlik ile tespit edilmiştir. Roma hukukunda çocuğun ergenliğe girmesi ile ceza sorumluluğu başlarken, Kilise hukukunda yedi yaşın doldurulması ceza sorumluluğunun başlangıcı olarak kabul edilmiştir. Ancak yedi yaşını doldurmasına rağmen ergenliğe girmeyen çocukların bu durumunun araştırılması ve sonuca göre ceza verilmesi öngörülmüştür. Cermen hukuk sistemi, kilise hu37 Özgenç/Üzülmez, s. 90. 38 Hamide Zafer, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 6. Baskı, Beta Yayıncılık, İstanbul 2016, s. 370. 39 Özge Özkan, Suça Sürüklenen Çocukların Yargılanması, Adalet Yayınevi, Ankara 2022, s. 118-119.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1