Türkiye Barolar Birliği Dergisi 175.Sayı

142 12-15 Yaş Arası Suça Sürüklenen Çocukların Kusur Yeteneğinin Tespitinde Yaşanan Sorunlar kukuna benzer şekilde yaşa dayalı bir belirlemeye gitmiştir. Cermen hukukunda on iki yaşının doldurulması ceza sorumluğunun belirlemesinde kıstas olmuştur. İslam hukukunda ise ergenlik çağına erişilmesi ile ceza sorumluluğu başlamıştır. İslam hukukunda ergenlik çocuğun doğruyu yanlıştan ayırabileceği akli olgunluğuna erişmesidir.40 765 sayılı eski Türk Ceza Kanunumuz ise 53. maddesinde on bir yaşının doldurulmasını cezai sorumluluğun başlangıcı olarak belirlemiştir. Görüldüğü üzere ceza sorumluğunun belirlenmesi dönemden döneme farklılık arz etmektedir. Biz yürürlükte olan 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’na göre açıklamalarımızı yapacağız. Türk Ceza Kanunu çocukların ceza sorumluluğunu yaşlarını dikkate alarak belirlemiştir. TCK m. 31 burada üçlü bir tasnife gitmiştir. Birinci yaş grubu 0-12, ikinci yaş grubu 12-15, üçüncü yaş grubu 15-18 yaş aralığında bulunan çocuklardan oluşmaktadır. 41 Suça konu fiili işleyen çocuğun hangi yaş grubuna dâhil olduğunun tespitinde fiili işlediği an dikkate alınmaktadır.42 43 Ceza sorumluluğunun belirlenmesi açısından fiili işleyen kimsenin gerçek yaşı önemlidir. Kişi kimliğe gerçek yaşının dışında büyük ya da küçük yazılmış olabilir. Gerçek yaşının tespit edilmesi üzerine hangi yaş grubuna ilişkin hükümlerin uygulanacağı belirlenecektir. Bu gibi durumlarda gerçek yaşın tespit edilmesi için asliye hukuk mahkemesinde yaş düzeltme davası açılması gerekmektedir.44 Kovuşturma aşamasında yaşın tespitine ilişkin bir sorun çıkar ise Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 218/2. maddesi gereğince ceza mahkemesi, nüfus hizmetleri kanununda belirlenen usule göre kendisi ceza sorumluluğun belirlenmesi amacıyla yaşı tespit edecektir. Yargıtay, mahkemenin bu yetkisine ceza sorumluluğun belirlenmesinde bir değişiklik ortaya çıkacaksa gitmesi gerektiğine karar vermiştir.45 Ay40 Naci Şensoy, “Eski Devirlerde ve İslamda Yaşın Cezai Mesuliyet Üzerindeki Tesiri”, İÜHFM, C.13, S.2, 1947. 41 Dönmez, s. 77. 42 Bahri Öztürk/M. Ruhan Erdem, Uygulamalı Ceza Hukuku ve Güvenlik Tedbirleri Hukuku, 18. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2018, s. 286. 43 Dülger, s. 604. 44 Polat, s. 67. 45 YCGK 30.01.2020 tarih ve 2016/14-73 E, 2020/40 K, “Ceza mahkemesine tanınmış olan yaş düzeltme yetkisi, düzeltme sonucunda yaşta meydana gelecek deği-

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1