145 TBB Dergisi 2024 (175) Kemal SARUHAN - Yunus SARUHAN Kusur yeteneğinin belirlenmesinde çocuğun algılama ve davranışlarını yönlendirme kabiliyetinin genel olarak değil soruşturma/ kovuşturma konusu her bir fiil için ayrı ayrı tespiti gerekmektedir.53 Aynı şekilde Yargıtay işlenen fiille ilgili hekim raporu aldırılması gerektiğinden başka bir suça için ilişkin alınan rapor üzerine karar verilmesini bozma sebebi yapmıştır.54 Hakeza neticesi sebebiyle ağırlaşmış suçlarda kusur yeteneği sadece suça ilişkin değil ağırlaşan neticeye ilişkinde değerlendirilmesi gerekmektedir. 55 C. Fiili İşlediği Sırada On İki Yaşını Doldurmuş Olup On Beş Yaşını Doldurmamış Çocuklarda Kusur Yeteneğinin Tespit Edilmesi 12-15 yaş aralığındaki çocukların işledikleri fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılama ve bu fiille ilgili davranışlarını yönlendirme yeteneğinin tespiti son derece önemlidir. Çünkü bu çocukların kusur yeteneğinin varlığı halinde cezalandırılabilmeleri söz konusu olacaktır. Bu sebepten ötürü kanun koyucu Çocuk Koruma Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te (ÇKKY ) alınması gereken raporları düzenlemiştir. Buna göre ÇKKY m. 20/256, 12-15 yaş aralığında bulunan çocuklar için sosyal inceleme raporunun aldırılmasını zorunlu tutmuştur. Sosyal inceleme raporunun temel düzenlemesi ÇKK m. 35’te bulunmakta, hangi makamların sosyal inceleme raporunu isteyebileceği ve raporun isnat yeteneğinin belirlenmesinde göz önünde bulundurulacağı belirtilda suç, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını gerektirdiği takdirde on iki yıldan on beş yıla; müebbet hapis cezasını gerektirdiği takdirde dokuz yıldan on bir yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Diğer cezaların yarısı indirilir ve bu hâlde her fiil için verilecek hapis cezası yedi yıldan fazla olamaz”. 53 Koca/Üzülmez, s. 323; Hakeri, s. 271 54 Gökten Koçoğlu/Süleyman Kaynar, Çocuk Koruma Kanunu ve Uygulamaları, 2. Baskı, Türkiye Adalet Akademisi Yayınları, Ankara 2024, s.91, Yargıtay 6. Ceza Dairesi 23/02/2021 tarih ve 2020/4694 E, 2021/4004 K 55 Hakan Hakeri, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 19. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2016, s. 385 56 ÇKKY m. 20/2 “Fiili işlediği sırada on iki yaşını bitirmiş on beş yaşını doldurmamış bulunan çocuklar ile on beş yaşını doldurmuş ancak on sekiz yaşını doldurmamış sağır ve dilsizlerin işledikleri fiilin hukukî anlam ve sonuçlarını algılama yeteneğinin ve bu fiille ilgili olarak davranışlarını yönlendirme yeteneğinin olup olmadığının takdiri bakımından sosyal inceleme yaptırılması zorunludur.”
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1