151 TBB Dergisi 2024 (175) Kemal SARUHAN - Yunus SARUHAN duğu kabul edilmektedir.76 Bazı ülkelerdeki bir başka ayrım da bazı özel suçlar için minimum yaşın farklı düzenlenmiş olmasıdır.77 Ülkemizde böyle bir ayrım bulunmamaktadır. Kusur yeteneğine ilişkin Avrupa İnsan Hakları mahkemesinde sözleşmenin 3.maddesinin ihlal edildiğine dair İngiltere’nin taraf olduğu davada; mahkeme Taraf devletlerin asgari ceza ehliyet yaş sınırlarının farklı olduğu, İngiltere’de bu yaş sınırının 10 olarak öngörüldüğü her ne kadar Uluslararası sözleşmelerde çeşitli ilkeler yer almakla birlikte asgari yaşın belirlenmediği gerekçesi ile 3.maddenin ihlal edilmediğine karar vermiştir. 78 IV. YAŞ KÜÇÜKLÜĞÜNÜN KUSUR YETENEĞİNE ETKİSİNİN GELİŞİMSEL AÇIDAN DEĞERLENDİRİLMESİ Suça sürüklenen çocuklara ilişkin bir başka kavram da ergenliktir. Zaman zaman ergenlikle eş/aynı anlamda kullanılsa da puberte, hormonal değişikliklerle birlikte çocukta erişkin fiziksel özelliklerin izlenmeye başlaması sürecini ifade etmektedir.79 Çeşitli toplumlarda puberte başlangıç yaşı farklılıklar gösterebilmekte olup gen-çevre etkileşimine bağlı değişiklikler gözlenebilmektedir.80 Ergenlik ise bu fiziksel değişikliklerle başlayan ancak fiziksel değişikliklerle sınırlı olmayan bilişsel ve sosyal olgunlaşmanın da gerçekleştiği çocukluktan erişkinliğe geçiş sürecini ifade etmektedir. Ergenlik, puberte ile başladığı kabul edilse de ergenliğin bitişi puberte süreci ile sınırlı değildir. Bu yüzden ergenliğin bitişini net olarak belirlemek mümkün olmadığı gibi ergenliğin bitişinin fiziksel bir belirteci de bulunmamaktadır. Ergenliğin net sınırlarını çizmek mümkün olmadığından ve çocuğun erişkin olarak kabulünün kültürel faktörlerle yakından ilişkisinin bulunmasından 76 Hakan Hakeri,Ceza Hukuku Genel Hükümler, 19. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi, Ankara 2016, s.380 77 Pillay, s.224-234. 78 T. Vs İngiltere 24724/94 karar tarihi 16 aralık 1999, paragraf 71, https://hudoc. echr.coe.int/fre#{%22fulltext%22:[%22t%20v%20united%20kingdom%22],%22ite mid%22:[%22001-58593%22]} 79 Alan D. Rogol/James N. Roemmich/Pamela A. Clark, “Growth at puberty”, Journal of Adolescent Health, 31 no.6, 2002, s.192-200. 80 Peter D. Gluckman/Mark A. Hanson, Changing times: the evolution of puberty, Molecular And Cellular Endocrinology, C.254-255, 2006, s.26-31.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1