186 Sit Kavramı ve Bir Alanın Sit Olarak Belirlenmesi (İdare Hukuku Açısından Bir İnceleme) D. Bir Alanın Birden Fazla Sit Statüsüne Sahip Olması: Karma/ Çakışan Sit UNESCO Dünya Mirası Sitleri listesinde üstün değere sahip hem doğal hem de kültürel sit özelliği gösteren sitlerin karma sitler ve kültürel peyzajlar olduğu belirtilmektedir.62 Bununla beraber, alandaki doğal ve kültürel değerlerin aralarında köprülenebilmesi biçiminde iki kavram arasında önemli bir fark bulunmaktadır.63 Karma sitler doğal ve kültürel olmak üzere her iki değere de ihtiyaç duyarken, kültürel peyzajlar alanda doğanın ve kültürün birbirine bağlanması bakımından kendine özgü, olağanüstü bir kaynaşma içerir.64 WHC 23/01 sayılı ve 24.09.2023 tarihli Dünya Mirası Sözleşmesi Uygulama Rehberinde karma kültürel ve doğal miras kavramına yer verilmiştir: “Varlıklar, Sözleşmenin 1’nci ve 2’nci maddesinde belirtilen hem kültürel hem de doğal miras tanımlarının bir kısmını veya tamamını karşılıyor ise, ‘karma kültürel ve doğal miras’ olarak kabul edilir” (prg.46). Burada tanımlanan karma sittir.65 Karma site konu yerler öncelikle doğal sit özelliği göstermekte, bunun yanında kültürel ölçütleri de karşıladığından her iki değere sahip karma sit şeklinde değerlendirilmektedir.66 Öğretide de karma(şık) sit terimi benimsenmekle birlikte, Dünya Mirası Sözleşmesindeki aksine sit özelliklerinden birinin mutlaka doğal sit olması aranmamıştır.67 Karma sitin Dünya zaj Alanı adıyla, 2014 yılında Dünya Mirası Komitesinin 38. Dönem Toplantısında Kültürel Peyzaj kategorisinde Dünya Mirası Listesine alınmıştır. Bkz. https:// kvmgm.ktb.gov.tr/TR-100413/bergama-cok-katmanli-kulturel-peyzaj-alaniizmir.html, E.T.: 17.4.2023). 62 European Commission, Natural and Cultural Heritage in Europe: Working together within the Natura 2000 network, Publications Office of the European Union, Luxembourg 2019, p. 2. 63 Larsen/Wijesuriya, p. 13. 64 Larsen/Wijesuriya, p. 13. 65 Letícia Leitão, “Bridging the Divide Between Nature and Culture in the World Heritage Convention: An Idea Long Overdue?”, The George Wright Forum, 2017, Vol. 34, No. 2, p. 201. 66 Mitchell/Rössler, p. 51, 19. 67 Bkz. Ahunbay Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon, s. 27-28; Madran/Özgönül, Kültürel ve Doğal Değerlerin Korunması, s. 32; Sancakdar, Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Hukuku, s. 34. Mükerrer tescil ya da değişik tescillerin örtüşmesi ifadesi için ayrıca bkz. Raşit Raci Bademli, Doğal, Tarihi ve Kültürel Değerlerin Korunması, ODTÜMF, Ankara 2006, s. 23, 33.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1