197 TBB Dergisi 2024 (175) Cengiz Ozan ÖRS türleri yönünden sit kararı almaya yetkiliyken121, KTVKK’da değişikler yapan 8.8.2011 tarihli, 648 sayılı KHK ile sit kararı almaya yetkili idari makam değişmiştir. 648 sayılı KHK’yla KTVKBK’lardan doğal sit ve tabiat varlıklarıyla ilgili yetkiler alınarak bu kurullar KVKBK’lara dönüştürülmüş; taşınır tabiat varlıkları hariç tabiat varlıkları, doğal sit alanları ve bunlara ilişkin korunma alanları yönünden görevli ve yetkili bakanlığın Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı olduğu düzenlenmiş, bu konularda karar almak ve Kanunda öngörülen diğer iş ve işlemlerde Bakanlığa yardımcı olmak üzere Bakanlık merkez teşkilatı bünyesinde TVKMK, taşrada yeteri kadar TVKBK kurulmuştur (KTVKK Ek Madde 4/1-2). TVKBK’lar Bakanlığın taşra teşkilatı olan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü bünyesinde yer almaktadır122. Değişiklikle TVKBK doğal sit tescil kararı almaya yetkili olmuştur. Şu kadar ki, şekil unsurunda da göreceğimiz üzere, TVKBK kararlarının Bakanlık onayıyla yürürlüğe konacağı düzenlenmiştir (KTVKK EK Madde 4/3). Bu yetki ve şekil kuralıyla ilgili KATTY’deyse sit kararında yapı yasağı olup olmaması şeklinde Kanun’da öngörülmeyen bir ayrım yapılmıştır. Eğer kararda yapı yasağı varsa doğal sit tescil işlemi Bakan onayıyla değil, Bakanın teklifi ile Cumhurbaşkanına sunularak Cumhurbaşkanı kararı alınmasıyla tamamlanır (m.17). Yönetmelikle getirilen bu düzenlemenin normlar hiyerarşisine ve idarenin (yetki121 Mülga EEK’dan KTVKK’da 648 sayılı KHK’yle yapılan değişikliklere kadar sit kararı alma yetkisindeki tarihsel süreci belirtmek gerekirse, Mülga EEK.m.8 uyarınca sit kararı almaya yetkili idari makam, 2.7.1951 tarihli ve 5805 sayılı Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yuksek Kurulu teşkiline ve vazifelerine dair Kanun ile kurulan Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’ydu (GEEAYK). KTVKK’nın yürürlüğe girmesiyle GEEAYK’nın yerini Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı olarak kurulan Yüksek Kurul ve Bölge Kurulları almıştır (KTVKK.m.51). Yüksek Kurul-Bölge Kurulları ayrımını getiren KTVKK’nın yürürlüğe giren ilk metninde sit kararı almaya yetkili idari makam, yine bir Yüksek Kurul olan Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Yüksek Kuruluydu. KTVKK’da değişiklikler yapan 17.06.1987 tarihli, 3386 sayılı Kanunla sit kararı alma yetkisi Yüksek Kurul’dan alınarak Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurullarına verilmiştir. 122 KVKBK’lar aynı KVKYK gibi Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlıdır (KTVKK.m.51). Bu nedenle, KVKBK ve Müdürlükleri Bakanlığın taşra teşkilatı olan İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü bünyesinde yer almazlar; doğrudan Merkeze bağlıdırlar.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1