Türkiye Barolar Birliği Dergisi 175.Sayı

206 Sit Kavramı ve Bir Alanın Sit Olarak Belirlenmesi (İdare Hukuku Açısından Bir İnceleme) KVKBK/TVKBK kararlarına karşı KVKYK/TVKMK’ya itiraz yolu öngörülmüştür (m.61/2,3; EK 4/4.md). Ancak bu ihtiyari bir itiraz yolu olduğundan,171 sit kararının kesinleşmesini ötelemez. İtiraz süresinin geçmesi beklenmeden sit kararına doğrudan iptal davası açılabilir.172 Kesinlikten ayrı olan yürütülebilirlik niteliğiyse, kamu gücü ve kudretinin üçüncü kişiler üzerinde başka bir işlemin varlığına gerek olmaksızın doğrudan çeşitli hukuki sonuçlar doğurmak suretiyle etkisini göstermesidir.173 İcrai işlem, idarenin tek yanlı irade açıklamasıyla hukuksal sonuç doğuran işlemleridir.174 KVKBK’ların sit tescil kararları hukuki sonuç doğurma gücüne sahip olması nedeniyle icrai işlemdir. TVKBK’nın doğal sit tescil kararı içinse aynısını söyleyemiyoruz. Danıştay kararlarında175 belirtildiği üzere, “bir idari işlemin kesin ve yürütülmesi zorunlu sayılabilmesi; hukuk düzeninde varlık kazanabilmesi için gerekli prosedürün son aşamasını geçirmiş bulunmasına, başka bir idari makamın onayına ihtiyaç göstermeksizin hukuk düzeninde değişiklikler meydana getirebilmesine … bağlıdır”. TVKBK’nın doğal sit tescil kararı da onay işlemi ile tamamlanmaktadır. KVKBK/TVKBK kararları kolektif işlemlerdir. Birleşme işlemdeki iradelerden biri kolektif olabilir.176 Birleşme işlemlerin geleneksel örneği Parlamenter Sistemdeki müşterek (üçlü) kararname177 olmakla birlikte, vesayet onay ve denetimine tabi tutulan idari işlemler de birleşme işlemlerin örneğidir.178 Doğal sit tescil işlemi onay ile tamamlan171 Ayrıca bkz. Sancakdar, Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Hukuku, s. 508; Sancakdar/Yağcı/Taşyıldız/Çırak, s. 774. 172 Bu konuda bkz. İlerisi: İlan işleminin hukuki niteliği. 173 Erkut, İdari İşlemin Kimliği, s. 119. 174 Sezginer, s. 43. 175 Dnş. 3. D., T. 4.6.1986, E:1986/1733, K:1986/1500, Danıştay Dergisi, S. 64-65, s. 104; Dnş. 3. D., T. 13.10.1988, E: 1987/2893, K:1988/2355, Danıştay Dergisi, S. 74-75, s. 187. Ayrıca bkz. Erkut, Kesin ve Yürütülebilir İşlem, s. 110. 176 Erkut, İdari İşlemin Kimliği, s. 27; Gözler, İdare Hukuku Cilt I, s. 796. “Örneğin birleşme işlemde bir araya gelen iradelerden birisinin Belediye Meclisinin iradesi olduğunu varsaydığımızda, Belediye Meclisinin iradesi kendi içinde kolektif bir nitelik taşırken; bir araya geldiği diğer irade ile birlikte aynı zamanda birleşme işlemi oluşturur”. Bkz. Erkut, İdari İşlemin Kimliği, s. 27. 177 Günday, s. 129; Özay, Günışığında Yönetim, s. 476; Erkut, İdari İşlemin Kimliği, s. 26. 178 Özay, Günışığında Yönetim, s. 476; Sezginer, s. 42.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1