Türkiye Barolar Birliği Dergisi 175.Sayı

13 TBB Dergisi 2024 (175) Özde DEREBOYLULAR BAYRAKTAR Roma’ya bu infaz yöntemini uygulayabilmek için özellikle getiriliyordu. Keza ayılar ise Gaul, Almanya ve hatta Kuzey Afrika’dan getirilmekteydi. Bu infaz biçimi de yukarıda ele aldıklarımız gibi halka açık olarak gerçekleştirilmekteydi ve halk çoğu zaman büyük alkışlar ve tezahüratlarla izlemekteydi.45 Romalı yetkililer için mahkumlar, hayvanlardan daha değerli olarak görülmüyordu. Bu infaz biçiminin bir amacı ise suç işleyen kişilerin, kendi kendilerini nasıl canavar haline getirdiklerini göstermekti. Tüm bunlardan dolayı Romalı yetkililer, bu acı kaderi kesinlikle hak ettiklerini ve hiçbir sempatiyi hak etmediklerini düşünmekteydiler. Hatta Roma evlerinin duvarlarında mahkumların arenada hayvanlar tarafından öldürülüşünü tasvir eden sanat eserleri dahi bulunmaktadır.46 Yukarıda değindiğimiz üzere Hristiyanlara karşı damnatio ad bestias M.S. 1. Yüyüzyıl’da uygulanmaya başlamıştır.47 Nero döneminde (64 yılındaki Roma yangınından sonra) Hristiyanların tunica molasta adı verilen hayvan derilerine sarılarak köpeklerin önüne atıldığı bilinmektedir48. Bu uygulama daha sonra arenaya taşınarak daha büyük hayvanlar kullanılarak yapılmaya başlandı. Damnatio ad bestias Hristiyanlara yönelik uygulanarak onların genellikle bu yöntemle cezalandırılan en kötü suçlularla eşitlemeyi amaçlıyordu. B. Osmanlı İmparatorluğu Döneminde Osmanlı hukukunda ölüm cezası verilen suçlar iki gruba ayrılarak incelenmektedir. Bunlardan ilki, kaynağı Müslümanlığın kutsal kitabı olan Kuran olan Şeri hukuka göre suç teşkil edenler; ikincisi ise, örfi hukuka göre suç teşkil eden eylemlerdir.49 Osmanlı’da bazı suçların 45 Spectacles of the Roman World, Damnatio Ad Bestias. 46 Spectacles of the Roman World, Damnatio Ad Bestias. 47 Hristiyanlığı benimseyenler Roma’da görülen kuraklık, kıtlık, sel, deprem ve salgın hastalık gibi türlü olumsuzluktan ve felaketten sorumlu tutularak bu cezaya çarptırılmışlardır. Türkoğlu, Roma Hukukunda Suç ve Ceza, s. 113-115. Ne var ki, çağdaş uzmanlar arasında arenada bu yöntemle ölüme mahkûm edilenler arasında Hristiyanların öne çıkmasının eski zamanlarda fazlasıyla abartıldığı yönünde yaygın bir görüş de vardır. 48 Facts and Details, Punishments in Ancient Rome. 49 Ece Yüksel, “Osmanlı Cellatları”, Yeditepe Üniversitesi Tarih Bölümü Araştırma Dergisi, S. 1, C. 1, (2017), 78-84, s. 79; Tekin İdem, “Cumhuriyet Döneminde Kadın Mahkumlara Verilen İdam Cezaları”, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, S. 2, C. 11, (2022), 727-743, s. 730.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1