234 Sit Kavramı ve Bir Alanın Sit Olarak Belirlenmesi (İdare Hukuku Açısından Bir İnceleme) Danıştay’ın kıyasen başvurduğu beş yıllık sürenin294 buradaki uzatma süresi dahil toplam KAİP yapım süresi için de uygulanması gerekir. Uygulamada çoğunlukla KAİP’lerin uzun yıllarca hazırlanmadığı görülmektedir. Bu savsaklama, koruma gereklerine aykırı olduğu gibi mülkiyet hakkının ihlaline295 de yol açabilmektedir. Nitekim KAİP hazırlama süresi iki yılken Kültür ve Turizm Bakanlığının Koruma Amaçlı İmar Planlarının Yapımına İlişkin Tebliğiyle296 “… süresi içinde koruma amaçlı imar planlarının yapımının ülkemizin kültürel ve doğal değerleri tahribata uğramaması, sit alanı ile imar hakları kısıtlanan vatandaşların mağduriyetinin önlenmesi için ilgili idarelere hatırlatılması uygun görülmüştür”. Ancak ilgili idareler bugün de sürelere uymamaktadır. 3. Mülkiyet Hakkı Üzerindeki Sonuçları a. Genel açıklama Şehirleşme ve imar, mülkiyet hakkına en görünür biçimde müdahale edildiği alandır.297 Keza kültür ve tabiat varlıkları ile tarihi ve doğal çevrenin korunması da. Bir alanın sit olarak belirlenmesi mülkiyet hakkını sınırlayıcı ve kısıtlayıcı sonuçlar doğurmaktadır.298 Malikin taşınmazı üzerine yapılar yapması, mülkiyetten doğan kullanma ve yararlanma yetkilerinden kaynaklandığından,299 sit kararı yapılaşma hakkı yönünden malikin bu yetkilerini kısıtlar. Bu kısıtlama, sit alanının korunmasında beliren kamu yararından kaynaklanmakla birlikte, 294 “… yasa koyucu, mülkiyet hakkını ilgilendiren konularda, idarenin beş yıl boyunca hareketsiz kalmasını, malikler lehine bazı haklar doğması bakımından yeterli görmüştür. Yasa koyucunun bu eğiliminin, uyuşmazlık konusu olayda da kıyasen uygulanması hukuka ve hakkaniyete uygun olacağından …”. Bkz. Dnş. 6. D., T. 10.4.2014, E:2011/5403, K:2014/3033. 295 AYM, doğal sit alanında yasada öngörülen süresinde KAİP yapma yükümlülüğünün yerine getirilmemesinin kullanım durumunda belirsizliğe yol açması nedeniyle başvurucunun mülkiyet hakkını ihlal ettiğine karar vermiştir. Bkz. AYM, Aydın Başatan Başvurusu, Başvuru No: 2019/9598. 296 R.G.: 23.07.2006 – 26237. 297 Esin Örücü, Taşınmaz Mülkiyetine Kamu Hukuku Yaklaşımı, İÜHFY, İstanbul 1976, s. 288. 298 AYM, T. 3.7.2014, E:2014/50, K:2014/124, R.G.: 12/12/2014-29203; Dnş. 6. D., T. 10.12.2014, E:2003/3450, K:2004/6401, Danıştay Dergisi., S. 109, s. 199. 299 Zevkliler, Zarar Verici İnşaat, s. 60.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1