261 TBB Dergisi 2024 (175) Selin SERT SÜTÇÜ niteliğindedir. Bu sebeple İsviçre Medeni Kanunu’nda temsil yetkisinin kaldırılmasına ilişkin düzenlemeler, evlilik birliğinin korunması ile ilgili önemler arasında yer almaktadır.44 TMK’nda ise eşlerin birliği temsil yetkisinin kaldırılması ve sınırlandırılması ile ilgili hükümler, eşlerin evlilik birliğini temsili, evliliğin genel hükümlerinin yer aldığı bölümde düzenlendiği için kanun koyucu bu düzenlemeleri bir önlem olarak ifade etmemiştir. TMK m. 190 hükmü eşlerin evliliği temsil yetkisinin hâkim tarafından kaldırılabileceği halleri düzenlemiş; evliliği sona erdiren boşanma, ölüm, gaiplik gibi hallerde temsil yetkisinin ortadan kalkması durumuyla ilgili özel bir düzenlemeye yer vermemiştir. Boşanma davasının açılmasıyla hâkim eşlerden birisinin talebiyle veya kendiliğinden evlilik birliğinin temsiline ilişkin önlem alarak eşlerin mali anlamda korunmasını sağlayabilecektir. B. Evlilik Birliğinin Temsilinin Gaiplikle Sona Ermesi 1. Gaiplik Kavramı Gaiplik,45 TMK’nın m. 32 hükmünde düzenlenmiştir. Söz konusu hükme göre “Ölüm tehlikesi içerisinde kaybolan veya kendisinden uzun zamandan beri haber alınamayan bir kimsenin ölümü hakkında kuvvetli olasılık varsa, hakları ölüme bağlı olanların başvurusu üzerine mahkeme kişinin gaipliğine karar verebilir” şeklinde düzenleme getirilmiştir. Mahkemenin yapılan başvuru üzerine gaiplik kararı vermesi hususunda takdir yetkisi mahkeme hâkimine bırakılmış olup; hâkim delil ve emareleri yeterli görmez ise gaiplik başvurusuna ilişkin olarak açılmış davanın reddine de karar verebilecektir.46 44 Hausheer/Reusser/Geiser, Art. 174, N. 5; Akıntürk/Ateş, s.131; Yalman, s.28. 45 Hüseyin Günay, “Hukuk Muhakemeleri Kanunu Sonrası Gaiplik Üzerine Bir İnceleme”, Yargıtay Dergisi, 2013, C.39, S.4, s. 91; “…Gaiplik, kanunda tahdidi olarak sayılan belli durumlarda, sağ mı ölü mü olduğu bilinmeyen kişi ile bu durumdan hakları etkilenenleri koruma amacı ile kanun tarafından öngörülen şüphe ve belirsizliği ortadan kaldırmak amacıyla ölüm olayına karine teşkil eden ve sonucu itibari ile ölüme bağlı hakların, aynen gaibin ölümü ispatlanmış gibi kullanılması sonucunu doğuran bir müessesedir…” Y. 8. Hukuk Dairesi 2017/8842 E. 2019/2901 K.ve 19.03.2019, https://karararama.yargitay.gov.tr/, (e.t.23.09.2024). 46 Kılıçoğlu, s. 135; Yıldız Abik, “Gaipliğin Nişanlılık Üzerindeki Etkisi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.54, S.2, 2005, s. 159; Hüseyin Tokat, Türk Hukukunda Gaiplik, Ankara, 2018, s. 54.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1