263 TBB Dergisi 2024 (175) Selin SERT SÜTÇÜ haber alınamaması ve kaybolanın nerede bulunduğunun bilinmemesi gerekmektedir. Kaybolan kişiden haber alınamama süresinin başlangıç tarihi, hakkında ölüm kararı verilecek olan kişiden en son haber alınan yılın bitimi ile başlayacaktır. Uzun zamandan beri haber alınamayan kişi için verilecek ölüm kararında ise kişinin hayatta olduğunu biliniyor ise, en çok seksen yaşına kadar yaşayabileceği hesap edilmektedir. Bu duruma göre süre en az beş yıl olacaktır.51 Özel gaiplik durumları, Gaiplik, Ölümün Bildirilmesi ve Ölüm Zamanının Saptanmasına İlişkin Kanun’un m. 4-m. 7 hükümleri arasında dört ayrı başlık halinde düzenlenmiştir. Söz konusu düzenlemeye göre “özel gaiplik durumları”; “savaşta kaybolma”, “denizde kaybolma”, “havada kaybolma” ve “diğer ölüm tehlikesi olaylarında kaybolma” şeklinde düzenlenmiştir. Bu Kanun’a göre özel gaiplik durumlarında da ölüm kararı verilebilmesi için farklı süreler tayin edilmiştir. Dolayısıyla gaiplik kararı verilebilmesi için tek bir süreden bahsedilmesi mümkün olmayacaktır. Gaiplik kararı için, kişinin ölüm tehlikesini yaratan olay içerisinde kaybolması yeterli olmayıp, kanunun belirlediği sürenin de geçmesi gerekmektedir. TMK m. 33/1 hükmü düzenlemesine göre; “Gaiplik kararının istenebilmesi için, ölüm tehlikesinin üzerinden en az bir yıl veya son haber tarihinin üzerinden en az beş yıl geçmiş olması” gerekmektedir. Ölüm tehlikesi içerisinde kaybolma halinde, kaybolan kişinin gaipliğine karar verilmesi istemiyle başvurulabilmesi için bir yıllık süre aranmaktadır. Bir yıllık sürenin başlangıç tarihi, ölüm tehlikesi yaratan olay süreklilik arz etmiyorsa olayın gerçekleşmesinden itibaren,52 süreklilik arz ediyor ise de tehlikeli olayın sona ermesinden itibaren işlemeye başlayacaktır.53 Uzun zamandır haber alınamama sebebiyle gaiplik kararı başvurusunda bulunabilmek içinse son haber alma tarihinden itibaren en az beş yılın geçmesi gerekmektedir.54 51 Tokat, s. 46. 52 Jale Akipek/Turgut Akıntürk/Derya Ateş, Türk Medeni Hukuku, Başlangıç Hükümleri, İstanbul, 2022, s. 256. 53 Akipek/Akıntürk/ Ateş, s. 256. 54 “…4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 32. maddesinde: “Ölüm tehlikesi içinde kaybolan veva kendisinden uzun zamandan beri haber alınamayan bir kimsenin ölümü hakkında kuvvetli olasılık varsa, hakları bu ölüme bağlı olanların başvurusu üzerine mahkeme bu kişinin gaipliğine karar verebilir…” Y. 18. H.D. 2015/10885 E. 2016/6792 K. 28.04.2016” T. www.corpus.com.tr, (e.t.: 20.09.2024)
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1