Türkiye Barolar Birliği Dergisi 175.Sayı

291 TBB Dergisi 2024 (175) Cem ÖZCAN rıda ifade edilen şekil şartlarının zorunluluk arz etmesi vasiyetçiyi bu ölüme bağlı tasarrufu düzenlerken aceleci davranmaktan alıkoyar. El yazılı vasiyetname için TMK hükümlerince getirilen şekle ilişkin şartlar bakımından vurgulanması gereken diğer önemli husus mirasbırakanın vasiyetname yapma iradesinin (animus testandi) var olup olmadığının anlaşılmasında şekil kurallarının önemli bir rol oynadığıdır. Gerçekten somut olayda vasiyetçinin hazırladığı bir metnin vasiyetname mi yoksa yalnızca bir vasiyetname projesi mi olduğunun tespitinde el yazılı vasiyetnamenin şekline ilişkin kurallara uyulup uyulmadığına bakılarak karar verilebilir.23 İsviçre Federal Mahkemesi de kararında el yazılı vasiyetnamedeki sıkı şekil şartlarının temelinde bu belirtilen amaçların bulunduğunu tespit etmiştir. Federal Mahkeme’ye göre şekil kuralları vasiyetçiyi yaptığı işlemin ciddiyeti konusunda uyarma işlevini yerine getirirler. Bunun dışında vasiyetçinin vasiyetname yapma iradesine sahip olması ve buna bağlı olarak ortada gerçek bir vasiyetnamenin bulunması şekil kuralları sayesinde belirlenir. Ayrıca yine Federal Mahkeme’ye göre şekle yönelik kurallar vasiyetnamenin başka şahıslar tarafından tahrif edilmesinin önlenmesinde de etkili olurlar. Vasiyetnamenin baştan sona vasiyetçinin kendi el yazısı ile yazılması vasiyetnamenin başkaları tarafından değiştirilmesinin önüne geçer.24 Doktrinde25 el yazılı vasiyetnamenin avantaj ve dezavantajları kabul edilir. El yazılı vasiyetname, kolay hazırlanabilmesi, masrafsız oluşu ve vasiyetnamenin içerik bakımından gizliliğinin korunabilmesi gibi özellikleri ile vasiyetçiye faydalar sunmaktadır. Buna karşılık el yazılı vasiyetnamenin kaybolma veya tahrif edilme gibi risklere açık olması ya da gerçek bir vasiyetname ile vasiyetname projesinin birbirinden ayırt edilmesinde karşılaşılabilecek zorluklar bu hukuki işlemin mahzurlarıdır. Bu açıdan bakıldığında TMK m. 538 düzenlemesinin aslında el yazılı vasiyetnamenin sakıncalarını en aza indirgemek maksadıyla sıkı şekil şartları getirdiğini söylemek mümkündür. Bazı yazarlara26 göre el yazılı vasiyetnamenin şekline ilişkin detaylı düzen23 Cotti/Gygax, s.254. 24 Droit (Hukuk) paragraf 3. 25 Piotet, s.215; Dural/Öz, s.81-82; Çabri, s.562-563. 26 Serozan/Engin, s.340; Belverenli, s.115.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1