325 TBB Dergisi 2024 (175) Emre CUMALIOĞLU - Yasemin KALKANCI - Sena ÖBEK b. Hapis Hakkına Konu Alacaklar (1). Ücret Alacağı Avukatın para olarak belirlenen ücret ve masraf alacakları üzerinde Yargıtay’ın kabul ettiği “hapis hakkı”nın ya da savunduğumuz takas hakkının usulünce kullanılabilmesi için bu ücret ve masraf alacaklarının nasıl tespit edileceğine değinmek gerekir. Ücret, bazı istisnalar dışında avukatlık sözleşmesinin zorunlu unsurlarından olup,76 avukatın işgörme borcunun nedeni ve karşılığıdır.77 İşin sahibi olan müvekkil birden çok ise ücret ödeme borcundan tamamı müteselsilen sorumludur.78 Avukatın ücret alacağı ve “hapis” hakkı”nın kapsamı taraflar arasında sözleşme yoksa, işin tamamlandığı yıla ait AAÜT’ye göre belirlenir (Av. K. m. 164/IV, AAÜT m. 1),79 taraflar arasında açıkça kararlaştırılmadıkça baro tarifeleri üzerinden hapis hakkı kullanılamaz.80 Ücret taraflar arasında kurulan ve geçerliliği şekle tabi 76 “…Avukat ile müvekkil arasında imzalanan sözleşme vekalet sözleşmesi niteliğindedir. Ancak genel bir vekalet sözleşmesinden farklı olarak Avukatlık Kanunu gereğince “ücret”, sözleşmenin zorunlu unsurudur. Avukat bu sözleşme ile hukuki yardımda bulunmayı, müvekkil ise yapılan hukuki yardım karşılığında bir ücret ödemeyi üstlenmektedir.” Yrg. HGK 16.02.2021 E. 2017/13-589 K. 2021/95 (https://www.kazanci.com/. ET 10.06.2024). 77 Av. K. m. 164/I’e göre avukatlık ücreti, avukatın hukukî yardımının karşılığı olan meblâğ veya değerdir. Avukatlık, bazı istisnai durumlar hariç, ücretsiz görülemez. Ücretsiz dava alınması halinde, durum baro yönetim kuruluna bildirilir (Av. K. m. 164/IV). Zorunlu ücret kuralının disiplin cezasına tabi olması, savunma görevinin kamusal niteliği karşısında tartışılabilir bir husustur. Bir avukata bağlı çalışan avukatlar bakımından ücret kavramının geniş yorumlanması gerektiği yönündeki görüş için bkz. Caner Taşatan, “Avukatın Hapis Hakkı”, İstanbul Aydın Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2021, Y. 7, S. 1, s. 208. 78 Av. K. m. 165’e göre iş sahibinin birden çok olması halinde bunlardan her biri, sulh veya her ne suretle olursa olsun taraflar arasında anlaşmayla sonuçlanan ve takipsiz bırakılan işlerde her iki taraf ücretin ödenmesi hususunda müteselsil borçlu sayılırlar. TBK m. 511 uyarınca bir işin görülmesi için ortak menfaat sahibi kişiler birlikte vekalet verirlerse, aksi kararlaştırılmadıkça ücret ödeme borcundan müteselsil sorumlu olurlar. Bkz. Vehbi Umut Erkan, “6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Vekalet Sözleşmesinde Vekalet Verenin Ücret Ödeme Borcu Dışındaki Diğer Borçları”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2013, C. 62, S. 2, s. 464, dn. 93. 79 Buna ilişkin TBB Disiplin Kurulu Kararları için bkz. 16.03.2002 E. 2001/275 K. 2002/85; 16.06.1990 E. 1990/33 K. 1990/47; 14.05.2004 E. 2004/75 K. 2004/176 (nak. Çelik, s. 416). 80 Bkz. TBB Disiplin Kurulu 10.09.2004 E. 2004/179 K. 2004/271 ve 01.05.2004 E. 2004/75 K. 2004/176 (nak. Mısır, s. 505 vd.).
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1