343 TBB Dergisi 2024 (175) Emre CUMALIOĞLU - Yasemin KALKANCI - Sena ÖBEK saplanacak temerrüt faizi ile birlikte iade etmelidir (bkz. TBK m. 508/ II).130 5. Alacağın Hapsedilen Şey ile Bağlantılı Olması ve Avukatın Şeyin Zilyetliğini Müvekkilin Rızası ile Elde Etmesi Hapis hakkının muhatabı, sözleşmenin tarafı olan müvekkildir.131 Hapis hakkının usulüne uygun olarak kullanılabilmesi için alacak ile hapis hakkının konusu şey arasında ilişki olması gerekir (TMK m. 950). Önemli hususlardan biri ücret ve masraf alacaklarının üçüncü kişiye devri halinde hapis hakkının da devredilmiş olmamasıdır, çünkü burada devredenin kişiliğine özgü bir bağlı hak mevcuttur (TBK m. 189/I). Devralan alacaklı, borçluya yazılı bildirim yapılması gibi (bize değil Yargıtay’a göre) avukatın hapis hakkına özgü yükümlülüklere uyması gerekmeden genel hapis hakkını kullanabilir. Hapis hakkının konusu ile alacak arasında bağlantı olmalıdır (TMK m. 950) yani hak, ilgili iş nedeniyle doğan alacak için kullanılabilir, sözleşme ile aksi kararlaştırılmadıkça müvekkilin başka dosyadaki alacağı için kullanılamaz.132 Burada bakılması gereken husus ücretin hangi işler için kararlaştırıldığı olmalıdır. Şayet ücret birden fazla işin karşılığı olarak toptan belirlenmişse avukat her bir işten yapacağı tahsilat üzerinde hapis hakkını kullanabilmelidir, nitekim böyle bir durumda tüm tahsilatlar ücret alacağı ile bağlantılıdır. Bu konuda Yargıtay’ın, kanımızca hatalı olan yaklaşımına göre her bir dava için ayrı ayrı verilmiş vekaletnameler ayrı birer avukatlık sözleşmesi sayılır.133 Tek taraflı olarak verilen bir temsil yetkisinden ibaret olan vekaletnameyi sözleşme olarak gören yaklaşıma katılmak mümkün değildir. Benzer şekilde, Yargıtay’ın vekaletnameleri düzenleniş tari130 Bkz. Erkan, s. 458. 131 Yargıtay’ın bir kararında değindiği gibi; ortakları aynı gerçek kişiler olsa bile A şirketi adına tahsil edilen para üzerinde B şirketinin borcu için hapis hakkı kullanılamaz. Yrg. 13. HD 11.11.2010 E. 2010/2009 K. 2010/1495; TBB Disiplin Kurulu 02.08.2014 E. 2014/257 K. 2014/478 (nak. Mısır, s. 485 vd.). 132 Yrg. 4. CD 22.09.2014 E. 2014/6571 K. 2014/26577 (https://mevzuat.sinerjias.com. tr/. ET 02.07.2024); “...Avukatın iş sahibi tarafından verilen çekler üzerinde hapis hakkı vardır.” TBB Disiplin Kurulu Kararı 20.11.1993 E. 1993/68 K. 1993/71, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 1994/1, s. 247 (nak. Çelik, s. 416). 133 Yrg. 5. CD 24.01.2016 E. 2015/11443 K. 2016/352 (nak. Mısır, s. 485 vd.).
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1