395 TBB Dergisi 2024 (175) İlknur KAYA veya kamu düzenine aykırı ve özellikle halkı aldatacak nitelikte olmaları halinde, markalara dair kanuni mevzuattan bir hükmün bizzat kamu düzenine ilişkin olması hali dışında, sadece marka mevzuatının herhangi bir hükmüne uymadığı gerekçesiyle kamu düzenine aykırı olarak değerlendirilemeyeceği uygun bulunmuştur…” hükmünü içermektedir. Benzer şekilde Birlik Markasına ilişkin 14 Haziran 2017 tarihli ve 2017/1001 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü’nün4 7,f. maddesinde “kamu düzenine ve genel ahlaka aykırılık” mutlak ret nedeni olarak yer almaktadır.5 Söz konusu düzenlemelerin amacı; hukuk sisteminin birliğinin, siyasi ve sosyal barışın, kültürel değerler ile dini inançlar gibi kanun üstü değerlerin,6 çocukların,7 ekonomik düzenin, tüketicilerin8 ve azınlıkların9 korunmasını sağlamaktadır. Bundan başka özellikle kaba ve aşağılayıcı ifadeler içeren, suça, şiddete teşvik eden markaların tescilinin yasaklanması suretiyle ilgili ürün piyasasındaki tüketicilerin dikkatini çekerek ekonomik kazanç elde edilmesine mâni olunması da belirtilen hükümlerin amaçları arasında sayılmaktadır.10 Biz bu çalışmamızda öncelikle İsviçre ve Fransız hukuklarında kamu düzeni ve genel ahlak kavramlarını doktrinde yer alan görüşler bağlamında açıklayacağız. Daha sonra sözü edilen hukuk sistemlerindeki kamu düzenine ve genel ahlaka aykırı markalara dair mahkeme kararlarını inceleyeceğiz. 4 Tüzük için bkz. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/FR/TXT/?uri=CELEX %3A32017R1001(Erişim tarihi: 04.09.2024). 5 Sınai Hakların Korunmasına İlişkin Paris Sözleşmesi’nde ahlaka ve kamu düzenine aykırı markalar düzenlenmiştir. “Kamu düzeni” Üye Devletin temel ilkelerinden oluşurken, ahlak söz konusu Üye tarafından fiilen uygulanan iyi davranış standartlarından oluşmaktadır. Boris Catzeflis, Les Marques Contraires À L’ordre Public Ou Aux Bonnes Moeurs Étude Du Droit Des Marques Suisse Dans Une Perspective De Droit Comparé, Schulthess Editions Romandes, Zürich, 2022, s. 276. 6 Catzeflis, s. 202. 7 Özge Özsoy, Yargı Kararları Işığında Kamu Düzenine ve Genel Ahlaka Aykırı Avrupa Birliği Markaları”, TAAD, Temmuz 2020, S. 43, Y.11, s. 358. 8 Nicolas Binctin, Droit de la Propriété İntellectuelle. 6eme édition, LGDJ, Paris, 2020, s.583; Aynı yönde Hélene Gaumont-Prat. Droit de la Propriété İndstrielle. 4eme édition, Lexisnexis, Paris, 2017, s. 224. 9 Sami Özgür Memişoğlu, Marka Hukukunda Mutlak ret Sebepleri, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2019, s.742; Catzeflis, s. 278-279 ve 408-409. 10 Memişoğlu, s.742.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1