396 İsviçre ve Fransız Hukuku Bakımından Kamu Düzenine ve Genel Ahlaka Aykırı Markalar I. KAMU DÜZENİ KAVRAMI İsviçre Hukukunda Engel; kamu düzeni (ordre public) kavramını tanımlarken özellikle emredici hükümlerden yola çıkmanın yerinde olmadığını, kamu düzeni ile emredici hükümlerin her zaman örtüşmediğini, dar anlamda kamu düzeninin, özellikle devletin örgütlenmesi ve işleyişi, kamusal yetki ve otoriteler gibi yalnızca kamu hukukunun emredici kuralları ile aile hukuku, miras hukuku kuralları gibi toplumun genel çıkarlarını etkileyen özel hukukun emredici kurallarına karşılık geldiğini ifade etmektedir.11 Yazar’a göre kamu düzeni, “toplumun menfaatleri doğrultusunda yürürlüğe konulan kanuni düzenlemelerin toplamı” olarak tanımlanmalıdır.12 Aksi görüşte olan Dessemontet’e göre LPM art. 2, d anlamında kamu düzeni “İsviçre Borçlar Kanunu’nun (CO) 19,213 maddesinde düzenlenmiş olan “kamu düzenine” karşılık gelmektedir. Bir başka deyişle her iki düzenlemedeki “kamu düzeni” tüm emredici normları işaret etmektedir.14 Diğer taraftan İsviçre’nin diplomatik ilişkilerindeki öncelikli menfaatleri, markaların tesciline engel teşkil etmemelidir. Çünkü aksini düzenleyen yasal bir hüküm olmadığı sürece, marka mülkiyetinden kaynaklanan hak anayasal güvence ile korunmaktadır.15 Catzeflis, kamu düzeninin dev11 Yazar, borçlar hukuku kurallarının kural olarak sadece tarafların menfaatleriyle ilgili olduğunu ifade etmektedir. Fakat dürüstlük kuralı temelinde yer alan sözleşme özgürlüğü, sözleşmeye bağlılık ve güven ilkesi kamu düzenine ilişkin hususlardır. Çünkü toplum, bu ilkelerle ulaşılan hukukun etik amaçlarının korunmasında ve geliştirilmesinde büyük menfaat sahibidir. Ancak kefalet sözleşmesinin istisnalarına veya kanuni ipotek hakkına dair düzenlemeler emredici olmakla birlikte kamu düzenine ilişkin değildir. Pierre Engel, Traité Des Obligations En Droit Suisse, Dispositions Générales du CO, 2ème Éd, Stämpfli Verlag AG, Berne, 1997, s. 113. 12 Engel, s. 113. 13 Co art. 19’a göre; bir sözleşmenin konusu, kanunun sınırları dahilinde serbestçe belirlenebilir. Ancak sözleşmenin konusunun emredici bir hukuk kuralının ihlali veya ahlaka, kamu düzenine veya kişilik haklarına aykırı olması bunun istisnasını teşkil eder. 14 Bu sebeple Yazar, kamu düzeninin yalnızca devletin menfaatinin korunmasına hizmet eden kamu hukuku kuralları ile ilgili olduğu görüşüne katılmamaktadır. Kamu düzeninin sadece devletin menfaatinin korunmasına hizmet eden kamu hukuku kuralları ile ilgili olduğu görüşünde olan yazarlar için bkz. François Dessemontet, La Propriété İntellectuelle Et Les Contrats De Licence, CEDIDAC, Lausanne, 2011, s. 337. 15 Dessemontet, s. 337.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1