58 Cumhuriyet’ten Bugüne Eşitlik İlkesi: Cinsiyet Bağlamında Bir Değerlendirme yaratan söz konusu hüküm yeniden düzenlenmiş ve eşlere aile birliğinin yönetimi bakımından eşit hak ve yükümlülükler getirilmiştir. Aile reisliği anlayışının bir yansıması olarak eski MK’nın 154. maddesinde50, evliliği temsile yetkili kişi koca olarak tanımlanmıştır. Hükmün devamındaki maddelerde de kocanın yetkili olmasının bir sonucu olarak şahsi sorumluluğundan söz edilmekteydi. Yeni TMK birliğin temsiline ilişkin kadın erkek eşitliğini sağlamaya yönelik düzenlemeler51 getirirken aynı zamanda temsil yetkisinin kaldırılması, sınırlandırılması veya yetkinin geri verilmesi hususlarında da eşitlik ilkesini hayata geçirecek yeni hükümlere52 yer vermiştir.53 Evliliğin temsiline ilişkin yeni düzenlemeler ile birlikte eşlerin birlikte temsil yetkileri kabul edildiğinden, üçüncü kişilere karşı müteselsil sorumlulukları söz konusu olmuştur. Eşlerin hukuki işlemlerine ilişkin olarak da yeni TMK’da değişiklik yapılmış olup eşlere eşit şekilde hukuki işlem yapabilme yetkisi verilmiştir.54 Karı koca arasında cebri icra yasağı ve kadının erkek eş lehine yapabileceği bazı tasarrufların geçerliliğine ilişkin hakim izni öngören düzenlemeler55 de eşitlik ilkesine aykırılık teşkil ettiğinden yeni TMK’ya alınmamıştır.56 Bu çerçevede eşler birbirlerine karşı olan alacakları için icraya başvuru yapabilecek ancak hacze iştirak ettikleri alacaklı diğer üçüncü kişilere karşı öncelikleri bulunmayacaktır.57 Ayrıca yeni düzenlemede hukuki işlem serbestisi öngörüldüğünden koca lehine yapılacak herhangi bir tasarruf için de sulh hukuk hakiminin onayının alınmasının bir işlevselliği kalmamıştır.58 50 743 sayılı Medeni Kanun Madde 154: “Birliği koca temsil eder. Mallarını idare konusunda karı koca hangi usulü kabul etmiş olursa olsun koca, tasarruflarından şahsen mesul olur.” 51 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu Madde 188: “Eşlerden her biri, ortak yaşamın devamı süresince ailenin sürekli ihtiyaçları için evlilik birliğini temsil eder.”; Madde 189: “Birliği temsil yetkisinin kullanıldığı hâllerde, eşler üçüncü kişilere karşı müteselsilen sorumlu olurlar.” 52 Bkz. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu Madde 190,191 53 Özdamar, 2002, s.227 54 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu Madde 193: “Kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, eşlerden her biri diğeri ve üçüncü kişilerle her türlü hukukî işlemi yapabilir.” 55 Bkz. 743 sayılı Türk Medeni Kanunu Madde 167,168,169 56 Uçar, 2002, S.321; Özdamar, 2002, s.229 57 Özdamar, 2002, s.312 58 Uçar, 2002, s.321
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1