s. 107-160 TBB Dergisi 2025 (176) TÜRK İDARİ YARGILAMA HUKUKUNDA BİLİRKİŞİ RAPORLARININ HUKUKİ NİTELİĞİ VE YARGISAL DENETİMİ THE LEGAL NATURE AND JUDICIAL REVIEW OF EXPERT REPORTS IN TURKISH ADMINISTRATIVE PROCEDURE LAW Cihan YÜZBAŞIOĞLU* Özet: İdarenin faaliyet alanının çeşitlenerek artmasının bir sonucu olarak bu faaliyetlerden doğan uyuşmazlıkların çözümünde mahkemelerin hukuk bilgisi yetersiz kalmakta, uyuşmazlık konusu maddi olaya ilişkin teknik ve özel değerlendirme yapılması ihtiyacı ortaya çıkmaktadır. Bu ihtiyaç adli yargıda olduğu gibi idari yargılama usulünde de bilirkişilik müessesesi ile giderilmektedir. Yargı mercileri bir yandan çözümü teknik ve özel bilgi gerektiren uyuşmazlıklarda bilirkişi görüşü alınmasını zorunlu tutarken diğer yandan bilirkişi görüşü alınabilecek halleri kapsam yönünden sınırlama, bu sayede yargı yetkisini muhafaza etme yönünde eğilim sergilemektedir. Ayrıca İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda bilirkişilik müessesesinin düzenlenmemesinin ve bu hususta Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na referans yapılmış olmasının bir sonucu olarak gerek tabi olduğu ilkeler ve gerek uygulanan usul bakımından adli yargıda benimsenen kuralların çoğunlukla idari yargılama usulünde de geçerli olduğu söylenebilecektir. Buna karşılık Danıştay, bilirkişilik müessesesine yönelik adli yargıda geçerli olan kuralları idari yargılama usulünün kendine özgü özellikleriyle yorumlamakta ve zaman zaman farklı uygulamalar benimsemektedir. Yargı mercileri çoğu zaman bilirkişi raporuna uygun şekilde hüküm kurmakta olduğundan, uygulamada bilirkişi raporlarının verilen hüküm üzerinde doğrudan etkisinin bulunduğu yadsınamaz bir gerçektir. Bu durum ise söz konusu raporların da yargı mercileri tarafından denetlenmesini bir zorunluluk haline getirmektedir. İdari yargılama usulünde bilirkişi raporları gerek Danıştay ve gerek Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından organik, biçimsel ve içeriksel yönden denetime tabi tutulmaktadır. * Dr. Öğr. Üyesi, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku Anabilim Dalı, [email protected], ORCID: 0000-0002-7740-5677, Makalenin Gönderim Tarihi: 21.11.2024, Kabul Tarihi: 23.01.2024
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1