125 TBB Dergisi 2025 (176) Cihan YÜZBAŞIOĞLU Taraflardan birinin ret talebi üzerine veya kendiliğinden bilirkişinin çekilme isteminde bulunması durumunda, davaya bakan mahkeme bu istemin kanuna uygun olup olmadığına karar verir.80 Bilirkişinin reddi yahut çekilmesi istemine yönelik kararlar ara karar niteliğinde olduğundan bu kararlara karşı başvurulabilecek ayrı bir kanun yolu bulunmamakta olup ancak esas kararla birlikte temyiz ya da istinaf konusu edilebilirler. Taraflarca bilirkişinin reddi yönünde yapılan “itirazın bir kararla sonuca bağlanması gerekirken, bu konuda herhangi bir karar verilmeden bu kişilerden oluşan bilirkişi kurulunca düzenlenen rapora dayanılarak” davanın karara bağlanması hukuka aykırılık oluşturur.81 Bağımsız ve tarafsızlık unsuru bilirkişilik müessesesini, uyuşmazlığın taraflarınca dosyaya eklenen uzman mütalaalarından ayırmaktadır.82 HMK’nın 293. maddesine göre, taraflar dava konusu olayla ilgili olarak, uzmanından bilimsel mütalaa alabilirler. Tarafların dava konusu uyuşmazlıkla ilgili olarak temin ettikleri uzman görüşlerinde tıpkı bilirkişi raporlarında olduğu gibi, çözümü hukuk bilgisi dışında kalan ve uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerektiren konularda bilimsel nitelikte açıklama ve kanaatler yer alır. Buna karşılık, uzman görüşü mahkemece resen temin edilmemekte olup taraflarca dosyaya ikame edilir. Bunun sonucu olarak, uzman görüşlerinin tarafsızlık yönü bilirkişi raporlarına nazaran zayıftır. Zira, uzman görüşleri temelde uyuşmazlığın çözümünde hâkime yardımcı olmaktan ziyade davanın kendilerini ikame eden tarafın lehine sonuçlanmasını hedeflemektedir. 80 Karar kural olarak heyet tarafından verilmekte ise de heyetin bu hususta karar verme yetkisini naip üyeye devretmesinin mümkün olduğu kabul edilmektedir. (Özdemir, s. 405.) Bu yöndeki kararlar için bkz. Danıştay 6. Dairesi, T. 05.11.2018, E. 2013/3571, K. 2018/8812; Danıştay 6. Dairesi, T. 05.11.2018, E. 2017/5782, K. 2018/8822 aktaran Özdemir, s. 409-410. 81 Danıştay 6. Dairesi, T 21.01.1985, E. 1984/976, K. 1985/110, www.legalbank. net (Erişim: 10.10.2024). Bu yöndeki başka bir karar için Danıştay 6. Dairesi, T. 05.11.2018, E. 2013/3571, K. 201/8812; Danıştay 5. Dairesi, T. 19.04.2017, E. 2016/17420, K. 2017/10826; Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi, 2. İdari Dava Dairesi, T. 08.11.2018, E. 2018/1232, K. 2018/3571 aktaran Özdemir, s. 396. 82 Uzman görüşü kavramı öğretide; “tarafların kendisinin belirlediği özel veya teknik konuda aldığı görüş” şeklinde tanımlanmıştır. (Hakan Pekcanıtez, “Özel Uzman (Bilirkişi) Görüşü ve Değerlendirilmesi” in Prof. Dr. Saim Üstündağ’a Armağan, Adalet Yayınevi, Ankara, 2009, s. 397.)
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1