143 TBB Dergisi 2025 (176) Cihan YÜZBAŞIOĞLU sıyla, bilirkişi tarafından hazırlanan rapordaki görüşe mahkeme tarafından uyulduğu hallerde dahi, rapordaki ifadelerin tekrarlanmaması, raporun mahkemece değerlendirilerek tartışılması ve nihai hükmün varsa diğer delil ve belgeler ile birlikte gerekçelendirilerek kurulması gerekmektedir.178 II. BILIRKIŞI GÖRÜŞLERININ YARGISAL DENETIMI Hukukumuzda mahkemelerce sıkça başvurulan bilirkişilik müessesesi organik, biçimsel ve içeriksel yönden oldukça sıkı kurallara tabi tutulmuştur. İlk derece mahkemelerinin kararlarına esas alınan bilirkişi raporları bu kurallara cevap vermekte yetersiz kalabilmekte olup bu durum idari yargı mercileri tarafından hukuka aykırı kabul edilmektedir. (A) Öte yandan, hukuka ve usule aykırı olarak düzenlenen bilirkişi raporu esas alınarak hüküm kurulması başta adil yargılanma hakkı olmak üzere anayasal hakların ihlalini de beraberinde getirmektedir. (B) A. İdari Yargı Mercileri Tarafından Denetimi Bilirkişi raporuna konu olan hususlar hukuk bilgisi ile çözümlenemeyecek teknik ve uzmanlık gerektiren alanlara ilişkin olsa da idari yargıcın bilirkişi raporunu organik, biçimsel ve içeriksel yönden denetleyebilmesi mümkün olup bu denetim sonucunda raporda öngörülenden farklı yönde hüküm kurabileceği gibi hukuka aykırılık veya eksikliklerin giderilmesi için dosyanın aynı bilirkişiye ya da başka bilirkişiye gönderilmesine karar verebilmektedir. Bu denetim yapılmadan doğrudan bilirkişi raporu esas alınarak hüküm kurulması Danıştay tarafından farklı gerekçelerle bozma sebebi olarak kabul edilmektedir. 1. Bilirkişi Raporlarının Organik Yönden Denetimi Bilirkişi heyetinin uyuşmazlığın çözümü bakımından gerekli teknik ve uzmanlık bilgisini karşılayan üyelerden oluşturulması gerekmektedir. Bilirkişiliği tanımlayan ve karakterize eden temel nitelik, Danıştay 7. Dairesi T. 24.10.1991, E. 1987/3900, K. 1991/2675, Danıştay Dergisi, S. 84-85, s. 472. 178 Danıştay 10. Dairesi, T. 09.022005, E. 2002/3573, K. 2005/367, www.legalbank.net (Erişim: 11.10.2024). Bu yöndeki görüş için bkz. Yasin, s. 128.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1