151 TBB Dergisi 2025 (176) Cihan YÜZBAŞIOĞLU runa göre hüküm kurması gerektiği ifade edilmektedir.222 Bu durum, hâkimin bağımsız karar verebilmesi ve bilirkişi raporlarının takdiri delil olmasıyla açıkça bağdaşmamaktadır. Bu nedenle, hâkimin bilirkişi raporundan yeterli bilgiyi edinmesi durumunda rapordaki görüşün aksi yönünde hüküm kurabilmelidir.223 Ancak bu durumun kararda gerekçelendirilmesi zorunludur.224 Öğretide Kayılıoğlu ise bilirkişi raporlarının içeriği bakımından ayrım yapılmasını, salt bilimsel verilere dayandırılan, özel ve teknik bilgi sunulan raporlara (imza incelemesi, maddi bilimsel tespitler içeren) aykırı olarak hâkim tarafından hüküm kurulması mümkün bulunmadığını; bu hallerde hâkimin ancak dosyayı başka bir bilirkişiye göndermek suretiyle, raporun aksi yönünde hüküm kurabileceğini savunmuştur.225 Görüldüğü gibi, içerik yönünden hukuka aykırı olduğu açıkça anlaşılan yahut teknik ve uzmanlık yönünden hatalar içerdiği ortaya konulmuş bilirkişi raporu esas alınarak hüküm kurulması hukuka aykırılık oluşturmaktadır. B. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi Tarafından Denetimi Her ne kadar takdiri delil niteliğinde olsa da mahkemenin nihai kararını oluşturması bakımından bilirkişi raporları büyük önem taşımaktadır. Öyle ki, öğreti ve yargı kararlarında karşı çıkılmakta ise de uyuşmazlıklar çoğu zaman bilirkişi raporunda yer alan görüşün tekrarlanması suretiyle çözümlenmektedir. Bu bakımdan, bilirkişi raporlarının usule ve hukuka uygun olarak düzenlenmesi ile mahkemenin maddi gerçeği doğru olarak tespiti ve adil bir yargılama yapması arasında doğrudan bir ilişkinin bulunduğu açıktır. Bu sebepledir ki, Anayasa Mahkemesi uyuşmazlığın çözümünde esas alınan bilirkişi raporlarının usule ve hukuka uygun olup olmadığı hususunu adil yargılanma hakkı kapsamında değerlendirme konusu yapmış; bilirkişi 222 Berberoğlu Yenipınar, s. 25. 223 Candan, s. 861; Akyılmaz/Sezginer/Kaya, s. 1543; Pekcanıtez/Atalay/Özekes, s. 434. Bu yöndeki Danıştay kararı için bkz. Danıştay 7. Dairesi, T. 19.11.1991, E. 1991/1614, K. 1991/2789, www.legalbank.net (Erişim: 16.10.2024). 224 Danıştay 3. Dairesi, T. 05.06.1991, E. 1989/2916, K. 1991/2026, Danıştay Dergisi, S. 84-85, s. 123. 225 Kayılıoğlu, s. 158.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1