165 TBB Dergisi 2025 (176) Gamze OFLAZ KÖKSAL Disiplin cezası, kısaca disiplin suçları için öngörülen idari yaptırım olarak tanımlanabilir.11 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda disiplin cezası tanımı yapılmamış olmakla beraber, disiplin cezalarının neler olduğu sayılmıştır. Disiplin cezalarını belirten 124. maddeden hareketle, disiplin cezası, kamu hizmetlerinin işlemesini sağlamak amacıyla, kamu görevlisine kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ve yönetmelikler aracılığıyla yüklenen yükümleri yerine getirmemek, zorunlu olduğu belirtilen hususları dikkate almamak, yasak olduğu belirtilen eylemleri gerçekleştirmek neticesinde, eylemin nitelik ve derecesine göre uygulanan idari yaptırımdır denilebilir.12 Danıştay da bir kararında disiplin cezasını, “..disiplin cezaları, kamu görevlilerinin mevzuata, çalışma düzenine, hizmetin gereklerine aykırı eylemlerine karşı düzenlenen idari yaptırımlardır.” şeklinde tanımlamıştır.13 Danıştay yakın tarihli bir başka kararında sübjektif ve bireysel etkileri bulunan disiplin cezalarının, aynı zamanda kamu hizmetlerinin gereği gibi yürütülmesi ve kamu düzeninin sağlanması açısından objektif ve kamusal öneme de sahip olduklarını belirtmiştir.14 Disiplin cezası biçiminde uygulanan idari yaptırımların amacı, kamu görevlisi ile görevi arasında bağ kurmak, kamu hizmetlerinin iyi düzeyde işlemesini sağlamaktır.15 Nitekim bir Anayasa Mahkemesi kararında disiplin cezalarının amacı şu şekilde ifade edilmiştir: “kamu veya özel teşkilat düzenini devam ettirmek, onun verimli, süratli ve yararlı bir biçimde çalışmasını sağlamak, onur ve saygınlığını korumak” ve “kamu görevi yürüten bireyler açısından disiplin cezalarının amacı kamu görevlisini görevine bağlamak, kamu hizmetinin gereği gibi yürütülmesini ve bu suretle kurumların huzurunu temin etmek” olarak belirtilebilir.16 Yine disiplin cezası biçiminde uygulanan yaptırımların amaçları olarak, kurum düzenini sağlama, kamu görevlisinin mesleğinde korunmasını sağlama, kamu görevlisinin aynı disiplin suçunu bir daha işlemesini engelle11 Günday, s.627., Çağlayan, s.525., Gözübüyük/Tan, s.878-879, Akyılmaz/Sezginer/Kaya, s.723. 12 Boz, s. 20. 13 Danıştay 12. Daire, E: 2003/3174, K: 2006/6690, T: 26.12.2006. 14 Danıştay 8. Daire, E: 2022/4558, K: 2023/6980, T: 08.12.2023. 15 İbrahim Pınar, Disiplin Suç ve Cezaları ve Sicil Hukuku, Sözkesen Matbaacılık, Ankara, 2008, s.1. 16 Anayasa Mahkemesi, Başvuru Numarası: 2020/16903, T: 09.01.2024.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1